(ANTV) - Một trong các sự kiện thu hút sự quan tâm của dư luận quốc tế trong tuần này là Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 15 của nhóm BRICS - tập hợp các nền kinh tế đang phát triển hàng đầu thế giới gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi. Hội nghị đã thực hiện một bước quan trọng trong việc mở rộng phạm vi và ảnh hưởng của mình với thông báo kết nạp 6 quốc gia làm thành viên mới. Tại sao 6 nước này được gọi tên? BRICS sẽ hưởng lợi gì sau quyết định mở rộng khối? Liệu rằng trật tự thế giới mới có hình thành sau quyết định được đánh giá mang tính lịch sử lần này của BRICS?
Với chủ đề “BRICS và châu Phi: Quan hệ đối tác vì Tăng trưởng nhanh, Phát triển bền vững và Chủ nghĩa đa phương bao trùm”, Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần thứ 15 diễn ra trong 3 ngày (từ 22-24/8) và có gần 70 quốc gia được mời tham gia, trong đó có toàn bộ các nước châu Phi.
Hội nghị đã bế mạc thành công với quyết định chính thức mời thêm 6 quốc gia gia nhập khối, gồm Argentina, Ai Cập, Iran, Ethiopia, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE). Đây là lần thứ hai khối này mở rộng sau 14 năm thành lập.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu: “Việc mở rộng BRICS mang tính lịch sử. Điều này thể hiện quyết tâm của các quốc gia trong việc thống nhất và hợp tác với các nước đang phát triển rộng lớn hơn. Mở rộng BRICS cũng là điểm khởi đầu mới của các mối quan hệ hợp tác trong khối. Động thái này sẽ mang lại sức sống mới cho cơ chế hợp tác BRICS. Tôi tin rằng chỉ cần chúng ta làm việc vì mục đích chung, sự hợp tác của BRICS có thể đạt được rất nhiều lợi ích và tương lai của các nước thành viên sẽ tươi sáng hơn”.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi phát biểu: “Ấn Độ hoàn toàn ủng hộ việc mở rộng tư cách thành viên BRICS và chúng tôi hoan nghênh tiến tới thực hiện điều này dựa trên sự đồng thuận. Năm 2016, trong nhiệm kỳ chủ tịch của Ấn Độ, chúng tôi đã xác định BRICS là một nhóm xây dựng các giải pháp mang tính phản ứng, toàn diện và tập thể. Bảy năm sau, chúng tôi có thể nói rằng BRICS sẽ phá vỡ các rào cản, phục hồi nền kinh tế, truyền cảm hứng đổi mới, tạo cơ hội và định hình tương lai”.
Ông Luiz Inacio Lula da Silva, Tổng thống Brazil khẳng định: "Chúng tôi sẽ vẫn cởi mở với các ứng viên mới. Sự quan tâm gia nhập của các nước cho thấy việc BRICS theo đuổi trật tự kinh tế thế giới mới phù hợp đến thế nào".
Việc mở rộng được thúc đẩy bởi mong muốn tăng cường hơn nữa ảnh hưởng và sức mạnh kinh tế của khối, cũng như cung cấp nền tảng cho các nước tham gia hợp tác chặt chẽ hơn trong nhiều vấn đề khác nhau, bao gồm thương mại, tài chính và phát triển. Việc chính thức mời 6 nước gia nhập khối cũng mở đường gia nhập cho hàng chục quốc gia có mong muốn tham gia trong tương lai. Điều gì khiến BRICS nhắc đến triển vọng mở rộng khối lần đầu tiên sau hơn 2 thập niên hoạt động?
Khối BRICS ban đầu chỉ là tên gọi được đặt ra để nêu bật các cơ hội đầu tư và không phải tổ chức liên chính phủ chính thức. Năm 2010, Nam Phi gia nhập nhóm và tên khối được thêm chữ S, trở thành BRICS.
So với ban đầu, ngoài BRICS hoạt động hợp tác kinh tế, khối này cũng trở nên mang tính chất địa chính trị hơn, nhất là khi 5 nước thành viên lên tiếng về sự cần thiết phải cải cách các định chế toàn cầu hiện nay - vốn do Mỹ và đồng minh phương Tây dẫn dắt.
Giáo sư Carl Thayer, Học viện Quốc phòng Australia, Đại học New South Wales nói: Có thể thấy hội nghị thượng đỉnh BRICS đã cho thấy rõ sự phân cực của thế giới và cũng chỉ ra được những quan điểm của các bên. Đây là một tổ chức có lẽ phải nói khá độc đáo, có lẽ là độc nhất khi dù tham vọng trở thành đối trọng với phương Tây nhưng lại có những quốc gia thành viên khá đặc biệt như Ấn Độ. Ấn Độ vẫn mua vũ khí của Nga, cùng là thành viên BRICS nhưng đồng thời cũng là một thành viên của nhóm Bộ tứ QUAD cùng Mỹ, Nhật Bản, Australia.
Bà Margaret Myers, Giám đốc chương trình Châu Á và Châu Mỹ Latinh tại Đối thoại Liên Mỹ cho rằng: “Ít nhất vào thời điểm hiện tại, động thái này mang tính biểu tượng hơn bất cứ điều gì - đó là dấu hiệu cho thấy sự ủng hộ trên diện rộng của phía nam toàn cầu đối với việc điều chỉnh lại trật tự toàn cầu.”
Giới quan sát cho rằng, việc cân bằng giữa lợi ích kinh tế và khu vực là những tiêu chí BRICS dựa vào để lựa chọn 6 thành viên đợt này, bởi đây đều là những thành viên nặng ký gồm nước có ngân sách dồi dào, nhà xuất khẩu dầu mỏ chủ chốt và quốc gia có dân số đang bùng nổ với vị trí chiến lược quan trọng.
Ông Gustavo de Carvalho, Nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Quan hệ Quốc tế Nam Phi đánh giá: “Việc kết nạp 3 quốc gia xuất khẩu mạnh các sản phẩm dầu mỏ và năng lượng sẽ mang lại khả năng thanh khoản tiềm năng cho các thành viên BRICS. BRICS giờ có thể xuất khẩu hầu hết dầu mỏ đến Đông Á và Ấn Độ, khi Mỹ không còn mua nữa.”
Ông Ryan Berg, Trưởng Chương trình Châu Mỹ tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) phân tích: “Đối với Trung Quốc, nó cho phép họ tiếp tục xây dựng những gì họ hy vọng là một trật tự lấy Bắc Kinh làm trung tâm. Đối với Nga, nước sẽ giữ chức Chủ tịch luân phiên của BRICS vào năm tới, họ coi đây là một cơ hội to lớn trong thời điểm bị cô lập đáng kể hiện nay”.
Theo kế hoạch, 6 nước được gửi lời mời tham gia nêu trên sẽ được tiếp nhận làm thành viên BRICS từ ngày 1/1 năm tới. Ngoài 6 nước được mời, hiện có hơn 40 quốc gia ở Nam Bán cầu muốn gia nhập tổ chức này và 22 quốc gia đã chính thức yêu cầu được kết nạp.
Theo các nhà phân tích, một trong các nguyên nhân khiến vấn đề mở rộng BRICS được chú trọng vào thời điểm này đó là việc Mỹ áp lệnh trừng phạt đối với Ngân hàng Trung ương Nga. Các nước đẩy mạnh tìm kiếm một trật tự mới đa cực hơn. Và hơn nữa, nếu gia nhập BRICS, họ có thể tăng cường giao thương nội khối không dùng đồng USD và đa dạng hóa giỏ tiền tệ, từ đó giảm thiểu rủi ro trước các chính sách của Mỹ và phương Tây.
Trong bối cảnh hiện tại, khi cạnh tranh các nước lớn ngày càng gay gắt, cục diện thế giới ngày càng phân cực, sự trỗi dậy của BRICS đang cho thấy khả năng chuyển dịch quyền lực từ Bắc Bán cầu sang Nam Bán cầu và sự lớn mạnh hơn của các quốc gia mới nổi, các nước đang phát triển.
Sự mở rộng BRICS cũng như tăng cường liên kết kinh tế trong khối có thể tạo ra một cán cân mới, giúp cân bằng hơn với ảnh hưởng của các nước phương Tây. Tuy nhiên, điều quan trọng là các nước cần tăng cường các giải pháp xây dựng lòng tin, dung hòa lợi ích, thúc đẩy hợp tác thay vì gia tăng cạnh tranh, để cùng tăng tốc, phát triển bền vững.
(ANTV) - Những ngày gần đây, câu chuyện một hãng hàng không tại Việt Nam đặt cân ngay cửa ra máy bay để kiểm tra hành lý xách tay của hành khách làm dấy lên nhiều tranh luận. Người ủng hộ – cho rằng đây là biện pháp cần thiết để đảm bảo an toàn bay. Người phản đối – lại bức xúc vì cảm giác bị “làm khó”, “thiếu linh hoạt” khi chỉ còn vài bước nữa là lên máy bay.
(ANTV) - Vụ Tập đoàn Thuận An: 17 bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt; Khởi tố, bắt tạm giam Trương Ngọc Ánh về hành vi “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”; Bắt 5 đối tượng lừa đảo dưới dạng đầu tư tiền ảo; Bắt phó phòng ngân hàng lừa đảo 4,8 tỷ đồng; Làm rõ nhóm đối tượng thanh thiếu niên dùng dao chém gây thương tích cho người khác.... là những tin tức an ninh trật tự nóng diễn ra trong 24 giờ qua.
(ANTV) - Mỗi độ Thu về, nhiều khu vực ở bang New York của nước Mỹ lại khoác lên mình “tấm áo mới” rực rỡ sắc đỏ, cam, vàng, tạo nên một bức tranh thiên nhiên lãng mạn.
(ANTV) - Tại một cửa hàng sách nhỏ ở thủ đô Rabat của Ma-rốc, có một cụ ông 77 tuổi vẫn ngày ngày ngồi đọc sách giữa hàng ngàn cuốn sách cũ, hình ảnh của ông đã thu hút ống kính của nhiều nhiếp ảnh gia và du khách. Ông được trìu mến gọi là “người bán sách được chụp ảnh nhiều nhất thế giới”.
(ANTV) - Từ hôm nay (1/11) chuyển tiền từ 500 triệu đồng phải khai báo; Đề xuất bỏ yêu cầu chỉ được hoàn thuế VAT sau khi nộp thuế; Thêm 5 nhà ga tuyến metro số 1 ngừng bán vé giấy từ 1/11...là những chính sách sẽ được thực hiện trong thời gian tới.
(ANTV) - Chiều ngày 31/10, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, theo báo cáo nhanh của các tỉnh, TP Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi và Lâm Đồng, mưa lũ đã làm 34 người chết, mất tích và 43 người bị thương.
(ANTV) - Thời gian gần đây, những video kêu gọi từ thiện trên mạng xã hội bị làm giả bằng trí tuệ nhân tạo đã khiến nhiều người rơi vào bẫy lừa đảo. Chỉ bằng vài thao tác công nghệ, hình ảnh của một người bình thường có thể bị biến thành người khuyết tật, đánh vào lòng trắc ẩn để trục lợi. Từ những vụ việc như vậy, câu hỏi đặt ra là: làm thế nào để có thể quản lý, kiểm soát và sử dụng trí tuệ nhân tạo một cách an toàn, có trách nhiệm?
(ANTV) - Bất chấp kêu gọi và cảnh báo quốc tế, ngày 31/10, quân đội Israel tiếp tục tấn công vào Lebanon, củng cố mối lo ngại của dư luận về việc Israel đang chuyển trọng tâm tác chiến sang chiến trường Lebanon sau khi bị buộc phải duy trì lệnh ngừng bắn ở dải Gaza.
(ANTV) - Tại Jerusalem, hàng trăm nghìn người thuộc cộng đồng Do Thái đã tham gia biểu tình phản đối kế hoạch của Chính phủ Israel về việc mở rộng nghĩa vụ quân sự bắt buộc trong cộng đồng của họ. Theo giới chức địa phương, cuộc biểu tình quy mô lớn đã làm gián đoạn giao thông và một số dịch vụ công cộng tại Jerusalem.
(ANTV) - Ngày 31/10, hàng loạt cơ sở năng lượng của Nga đã bị tấn công bằng thiết bị bay không người lái (UAV), trong đó có nhà máy nhiệt điện ở thành phố Oryol, khiến nguồn cung cấp nước nóng và sưởi ấm bị tạm thời hạn chế tại nhiều khu vực.
