Chiến tranh Thế giới thứ II (1939 - 1945) là cuộc chiến tàn khốc nhất, đẫm máu nhất, đau thương nhất, với quy mô rộng lớn nhất. Đây cũng là cuộc chiến tranh lớn nhất trong lịch sử nhân loại do liên minh phát xít Đức, Ý và quân phiệt Nhật Bản phát động, tập trung chủ yếu tại chiến trường châu Âu và bao trùm trên hầu hết các châu lục. 

Mở màn bằng sự kiện phát xít Đức tấn công Ba Lan ngày 1/9/1939, cuộc chiến tranh kéo dài 6 năm đã cướp đi sinh mạng của khoảng 70-80 triệu người, trong đó riêng châu Âu đã biến thành “lò lửa chiến tranh”. 

Sau khi đánh chiếm hàng loạt nước châu Âu, phát xít Đức tập trung lực lượng lớn tiến công Liên Xô, mở ra cuộc chiến tranh Xô-Đức (1941 - 1945) với những đòn tấn công khốc liệt và chớp nhoáng, song đã nhận lại sự chống trả quyết liệt và anh dũng của quân và dân Liên Xô.  

Sau bài phát biểu của Nhà lãnh đạo Liên Xô Stalin, cuộc duyệt binh huyền thoại 7/11/1941 kỷ niệm 24 năm Cách mạng Tháng Mười Nga, tại Quảng trường Đỏ được tiến hành. 

Nhưng ngay sau lễ duyệt binh ấy, các chiến sĩ Hồng quân không trở về đơn vị mà tiến thẳng ra mặt trận chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đất Mẹ, khi quân đội Đức Quốc xã đang ở ngay cửa ngõ Moskva. 

Sau khi chuyển từ phòng ngự sang chiến lược phản công, Hồng quân Liên Xô tấn công dồn dập quân Đức trên mặt trận phía Đông, giải phóng Tổ quốc và nhiều quốc gia trong khu vực.

Đúng 22 giờ 43 phút ngày 8/5/1945, tại ngoại ô thủ đô Berlin của Đức (tức 0 giờ 43 phút ngày 9/5 theo giờ Moskva), đại diện Đức Quốc xã đã ký văn bản đầu hàng vô điều kiện Liên Xô và các nước Đồng minh, chấm dứt Chiến tranh Thế giới lần thứ II tại châu Âu.

Sau khi đánh bại phát xít Đức, Liên Xô và các nước Đồng minh tiếp tục chiến đấu với phát xít Nhật buộc Nhật phải tuyên bố đầu hàng vô điều kiện. Cuộc Chiến tranh Thế giới lần thứ II chính thức kết thúc.

Ngày Chiến thắng 9/5 mang ý nghĩa trường tồn, là một mốc son chói ngời trong lịch sử thế giới, trở thành ngày chiến thắng chung của các dân tộc yêu chuộng hòa bình trên toàn cầu.

Kỷ niệm Ngày Chiến thắng 9/5, là dịp để toàn thế giới nhìn lại cuộc chiến tranh thảm khốc nhất trong lịch sử, để tôn vinh sự chiến đấu dũng cảm và hy sinh to lớn của các lực lượng dân chủ và hòa bình, đặc biệt là nhân dân và Hồng quân Liên Xô, đập tan chủ nghĩa phát xít, giành lại hòa bình cho nhân loại.