Những ngày cuối năm, tại 1 xã ở ngoại thành Hà Nội, nơi tập trung sản xuất, buôn bán số lượng lớn rượu trắng, rượu pha các loại ra thị trường. Theo quan sát, tại cơ sở này không có bếp nấu rượu, rượu được dự trữ trong những thùng phi xanh. Theo người bán, rượu táo mèo là sản phẩm bán chạy nhất tại đây.

Sau một hồi trò chuyện, làm giá chúng tôi không khỏi giật mình quy trình sản xuất rượu táo mèo tại đây. Để che giấu sự để ý của người đến mua, những lọ phụ gia được giấu đằng sau những can rượu

Để tạo ra một bình rượu táo mèo, thường mất nhiều thời gian để ngâm, bởi vậy, để rút ngắn thời gian và tạo màu đẹp, người bán này không ngần ngại tiết lộ về việc sử dụng chất phụ gia trong quá trình pha chế rượu. Theo đó, chỉ cần pha với một lượng nhỏ phụ gia sẽ cho màu đẹp nhất, còn nếu cho nhiều, rượu sẽ có vị chát.

Người bán cho biết đây là cách để hạ giá thành sản phẩm và cũng chính là chiều theo ý khách đặt. Và để tạo niềm tin cho chúng tôi, chủ cơ sở khẳng định loại rượu này uống rất “êm”  nên mỗi ngày cơ sở bán ra hàng trăm chai

Thực tế, trong điều kiện sản xuất bình thường thì với 10 kg gạo phải mất 5 đến 6 ngày, qua các công đoạn ngâm - ủ - chưng cất mới cho ra 7 lít. Tuy nhiên để rút ngắn quy trình chưng cất cơ sở sử dụng phụ gia để tạo độ “êm” đánh lừa vị giác cũng như giúp giảm giá thành, tăng lợi nhuận, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người sử dụng

PGS. TS Trần Hồng Côn cho biết: Cho phụ gia vào rượu là một trong những biện pháp để người gọi là đánh lừa vị giác thôi, rượu muốn cho êm thì phải làm già rượu đi bằng cách cho rượu vào chum ủ xuống đất khoảng một năm để uống cho êm. Khi ủ như vậy sẽ có quá trình trao đổi và ví dụ hợp chất nhẹ như methanol, hợp chất nhẹ hơn cồn sẽ bay bớt đi, rượu sẽ mất đi chất độc uống sẽ rất ngon

Cách cơ sở rượu đó không xa, chúng tôi tìm đến một cơ sở chuyên cung cấp rượu truyền thống. Tại đây không khó để chúng tôi bắt gặp hình ảnh một can chứa cồn đặt ngay cạnh những phi rượu màu xanh.

Khi chúng tôi hỏi thùng cồn này để làm gì thì người bán nghi ngờ và không tiết lộ. Đáng nói mỗi 1kg gạo nếp đã có mức giá từ 26 - 40 nghìn/ đồng, tuy nhiên rượu nếp tại đây chỉ có giá từ từ 25 - 30 nghìn đồng/ lít. Trong khi 1kg gạo chỉ có thể cho ra 750ml rượu, xét về mặt giá cả thực tế khiến chúng tôi hoài nghi về chất lượng. Vậy nhưng người bán vẫn luôn quảng cáo đây là loại rượu nếp nhà nấu nặng 40 đến 50 độ và rất đắt khách.

Ngoài ra trên bề mặt rượu, tấm lọc rượu xuất hiện nhiều váng xanh mà theo chuyên gia là do phụ gia không tan đốt được.

Theo PGS. TS Trần Hồng Côn: Váng xanh trên rượu thông thường cái mà người ta đưa phụ gia vào, phụ gia này nó không tan tốt trong cồn, trong quá trình trao đổi về hóa học nên nó tạo váng lên. Ví dụ họ đưa thêm  amoni sunfat, để tăng thu hồi rượu lên rồi người ta nấu bằng ngồi đồng nên tạo ra váng xanh rất dễ cái đố tạo  hợp chất tạo váng xanh, cái đó hoàn toàn không tốt. rượu tốt là rượu không có màu và có mùi thơm, chứ có mùi lạ, có màu là đã có tạp chất.

Theo các chuyên gia có rất nhiều hoa quả ngâm âm thể màu và nấu thành rượu, tuy nhiên quy trình sản xuất nghiêm ngặt. Tuy nhiên để rút ngắn quy trình, nhiều cơ sở lạm dụng phụ gia tạo màu, tạo mùi sử dụng tùy tiện, không đúng chủng loại, sẽ là tác nhân gây ra nhiều loại bệnh cho người sử dụng.

Đáng chú ý, đã có nhiều ca bệnh ngộ độc rượu pha, trong đó có chứ thành phần methanol. Methanol là một chất độc vô cùng nguy hiểm với cơ thể người. Khi nhiễm methanol,  cơ thể chúng ta sẽ chuyển hóa nó thành formaldehyde và tiếp đến là oxy hóa thành axit formic rồi tấn công não bộ, mắt, dây thần kinh thị giác và các bộ phận mô mềm khác như thận và gan.

Thực tế hiện nay nhiều cơ sở đã không tuân thủ quy trình sản xuất, họ sử dụng cồn để pha rượu nhằm tăng nồng độ, không ít bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nồng độ ethanol trong máu rất cao. Khi chúng ta điều tra truy xuất lại thực phẩm nguyên nhân, chúng ta thấy được rất nhiều rượu đã không đảm bảo nguồn gốc

Theo đánh giá của Who, ngộ độc do uống rượu ở Việt Nam trong những năm gần đây được ghi nhận từ 1 – 7 vụ/năm (chiếm 1,5–2,1% số vụ ngộ độc thực phẩm/năm). Trong đó, rượu trắng là nguyên nhân gây ra các vụ ngộ độc rượu cao nhất với 42,9%, rượu ngâm thuốc là 36,0%, rượu ngâm củ ấu là 16,0%, rượu ngâm động vật là 10,7%... Số mắc và chết do ngộ độc rượu tập trung nhiều vào thời gian từ tháng 2 đến tháng 4 (đầu năm mới và lễ hội xuân) và vào tháng 10 đến  tháng 12

Rượu là một đồ uống không thể thiếu trong mỗi dịp lễ hội hay hội họp liên hoan. Bữa ăn trở lên sôi động hơn khi có thêm ly rượu. Tuy nhiên sẽ thật nguy hiểm nếu  uống phải rượu giả hay rượu pha cồn. Điều đáng sợ là những loại rượu giả này hiện đang tràn ngập trên thị trường, khiến người dùng nếu không tinh ý rất dễ mua phải. Vì vậy, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, cũng không nên lạm dụng món đồ uống này./.