Thứ Tư, 22/10/2025 09:10 GMT+7
  • ANTV
  • Hotline: 0692324026
  • Email: news@antv.gov.vn

Nhân Văn - Tin Cậy - Kịp Thời - Hấp dẫn

Sự kiện

Xã hội

Nhiều điểm nghẽn trong hoạt động khoa học công nghệ

(ANTV) - Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là động lực chính để thúc đẩy phát triển KT-XH, đưa đất nước bứt phá trong kỷ nguyên mới. Thực tế, thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách đẩy mạnh ứng dụng, phát triển KH-CN, chủ động, tích cực tham gia vào cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập về cơ chế, chính sách cần tháo gỡ để KH-CN và đổi mới sáng tạo thật sự là đột phá chiến lược, động lực chính của tăng trưởng kinh tế.

50% thời gian dành cho các thủ tục hành chính. Thậm chí, chứng từ thanh toán còn dày hơn cả công trình nghiên cứu. Hay chưa có hướng dẫn về quản lý rủi ro trong nghiên cứu khoa học. Đây là nghịch lý tồn tại trong thời gian dài kìm hãm sự phát triển của khoa học công nghệ.

Hiện có 3 rào cản chính trong cơ chế nghiên cứu khoa học ở Việt Nam, đó là cơ chế xét duyệt đề tài, cơ chế triển khai nghiên cứu và cơ chế về thủ tục tài chính. Trong đó, “điểm nghẽn của điểm nghẽn” chính là cơ chế tài chính phức tạp.

Ngoài ra, hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ đang chịu sự chi phối của nhiều luật, như: Luật Khoa học và Công nghệ; Luật Ngân sách nhà nước; Luật Đấu thầu; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

Trong đó còn nhiều quy định cứng nhắc, khiến quá trình nghiên cứu của các nhà khoa học bị "trói buộc", làm suy giảm đáng kể tính linh hoạt và sáng tạo.

Để tháo gỡ những điểm nghẽn, ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57, trong đó nhấn mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia.

Cùng với đó là những mục tiêu quan trọng, cụ thể cùng các giải pháp quyết liệt chưa từng có.

Để cụ thể hóa Nghị quyết 57, Bộ Chính trị quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số do Tổng Bí thư Tô Lâm trực tiếp làm Trưởng ban.

Điều này thể hiện quyết tâm cao nhất của Đảng, Nhà nước ta trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển số.

Nghị quyết 57 không chỉ là một văn bản định hướng mà còn là cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước trong việc thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Để từng bước hiện thực hóa chủ trương được nêu trong Nghị quyết 57, ngày 19/2, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Các Nghị quyết mới ban hành được các chuyên gia ví như "ngọn đuốc soi đường", định hướng đưa khoa học, công nghệ về đúng vị thế, tạo động lực bứt phá mạnh mẽ.

Nghị quyết của Quốc hội đã "cởi trói" một số nội dung về chi tiêu cho khoa học và công nghệ.

Một trong những chính sách mấu chốt được thí điểm, đó là áp dụng khoán chi trong triển khai thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ thay vì đấu thầu như trước đây.

Đặc biệt, Quốc hội đã thông qua cơ chế cho phép toàn bộ các kết quả nghiên cứu của các viện nghiên cứu và trường đại học thuộc sở hữu, được phép thương mại hóa ngay kết quả nghiên cứu mà không cần lập kế hoạch xin cấp trên. Từ đó, rút ngắn thời gian đưa công nghệ vào ứng dụng thực tế.

Một chính sách khác được thí điểm kỳ vọng sẽ tạo ra những kết quả nghiên cứu xuất sắc, đó là chính sách "Chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ".

Trước đây, do không có cơ chế này, nhiều nhà khoa học luôn chọn nội dung nghiên cứu ít rủi ro. Bởi nếu đăng ký đề tài mà không hoàn thành thì sẽ bị đánh giá là không hoàn thành nhiệm vụ.

Bên cạnh đó Nghị quyết cũng trao quyền tự chủ cho các tổ chức chủ trì nhiệm vụ khoa học và công nghệ, tự chịu trách nhiệm quyết định việc sử dụng kinh phí khoán; được quyết định việc thuê chuyên gia trong và ngoài nước theo mức kinh phí thỏa thuận.

Đây là điều trước đây các tổ chức khoa học dù muốn cũng không thể thực hiện do vướng nhiều quy định.

Con đường lớn từ Nghị quyết 57 và Nghị quyết của Quốc hội về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã rộng mở.

Khi được triển khai hiệu quả, nghị quyết này sẽ không chỉ nâng tầm vị thế khoa học Việt Nam mà còn góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo đảm quốc phòng an ninh, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.

Đây cũng là động lực quan trọng đưa Việt Nam bứt phá, phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới.

Tin cùng chuyên mục

Tin mới nhất

Đà Nẵng sơ tán người dân ra khỏi vùng nguy hiểm

Đà Nẵng sơ tán người dân ra khỏi vùng nguy hiểm

Xã hội 22/10/2025

(ANTV) - Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia thông tin, hồi 18h ngày 21/10, vị trí tâm bão số 12 ở Khoảng 17.5 độ Vĩ Bắc; 111.7 độ Kinh Đông, cách Tp. Đà Nẵng khoảng 400km về phía Đông Đông Bắc. Sức gió mạnh nhất: Cấp 9-10 (75-102km/h), giật cấp 12. Dự báo: Trong 3 giờ tới, bão di chuyển theo hướng Tây Tây Nam, tốc độ khoảng 10km/h.

Tân Thủ tướng Nhật Bản chọn ASEAN làm điểm đến ngoại giao đầu tiên

Tân Thủ tướng Nhật Bản chọn ASEAN làm điểm đến ngoại giao đầu tiên

Thế giới 22/10/2025

(ANTV) - Các nguồn tin Chính phủ Nhật Bản cho biết Thủ tướng mới đắc cử Sanae Takaichi đang sắp xếp để tham dự các hội nghị trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vào cuối tuần này. Đây sẽ là màn ra mắt của nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản với giới chức khu vực.

Người tiêu dùng cần làm gì trước ma trận hàng giả?

Người tiêu dùng cần làm gì trước ma trận hàng giả?

Kinh tế 22/10/2025

(ANTV) - Vấn nạn hàng giả, hàng nhái đang trở thành một mối đe dọa nghiêm trọng đối với đời sống người dân Việt Nam, từ thực phẩm, dược phẩm cho đến những sản phẩm nông nghiệp sơ chế và các mặt hàng tiêu dùng. Những vụ việc bị phanh phui gần đây đã khiến dư luận bàng hoàng, đồng thời đặt ra câu hỏi lớn: Làm thế nào để người tiêu dùng không rơi vào “ma trận” hàng giả và bảo vệ sức khỏe, tài sản của chính mình?

Những túi thuốc nghĩa tình từ TP.HCM đến đồng bào vùng lũ

Những túi thuốc nghĩa tình từ TP.HCM đến đồng bào vùng lũ

Xã hội 22/10/2025

(ANTV) - Sau khi quyên góp hơn 10.000 túi thuốc gửi tặng đồng bào vùng lũ vào đầu tháng 10 vừa qua, thì ngành y tế TP.HCM tiếp tục kêu gọi các bệnh viện tiếp tục triển khai thêm 3.000 túi thuốc gia đình nhằm tiếp tục chia sẻ và hỗ trợ bà con vùng lũ phía Bắc, chung tay vì sức khoẻ cộng đồng.

Xem thêm