(ANTV) - Học sinh phổ thông cả nước đã tựu trường, chuẩn bị bước vào năm học mới. Tuy nhiên, phụ huynh vẫn chạy đôn chạy đáo tìm kiếm, chọn lựa từng quyển trong các bộ sách giáo khoa khác nhau. Vấn đề một hay nhiều bộ sách giáo khoa vẫn đang được dư luận đặt ra với nhiều ý kiến trái chiều, nhưng tựu trung vẫn làm sao đảm bảo được mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
Bao cấp là cơ chế ở một giai đoạn nhất định. Ở đó có nền kinh tế tập trung, Nhà nước cung cấp mọi nhu cầu về đời sống con người theo một cơ chế phân phối. Ngược lại là cơ chế thị trường, xã hội chấp nhận đồng thời nhiều thành phần kinh tế. Tuy nhiên, thực tế ở một số lĩnh vực, khái niệm “bao cấp” ngày nay được dùng để chỉ sự bao biện, làm thay, không phát huy năng lực bản thân con người và của từng địa phương. Nhận thức và cơ chế phát hành sách giáo khoa (SGK) hiện nay là một thực tế minh họa khá sinh động về tư tưởng bao cấp ấy.
Tôi còn nhớ vào năm 1962-1963, bản thân thi đậu vào lớp đệ thất trường công lập của tỉnh (lớp 6 bây giờ). Công việc đầu tiên của cậu bé 11 tuổi từ huyện lên tỉnh chuẩn bị học liệu cho mình là đi mua SGK. Câu chuyện tưởng đâu là phức tạp, nhưng thực tế đã diễn ra rất nhẹ nhàng, trở thành một kỷ niệm đẹp của thời thơ ấu khi được tự tay chọn mua quyển sách mình sử dụng tại một cửa hiệu sách lớn mà từ trước đến giờ chưa có dịp đặt chân vào.
Có người hỏi tôi căn cứ vào đâu mà cậu bé 11 tuổi chọn được sách học, câu trả lời của tôi lúc bấy giờ là căn cứ vào sách thầy cô đang sử dụng để dạy mình và căn cứ vào cách trình bày diễn đạt dễ hiểu của sách. Và, có lẽ là nhờ vào suy nghĩ giản đơn, cụ thể và rõ ràng của mình và của xã hội.
Sự phức tạp, có nhiều ý kiến khác nhau về SGK hiện nay, theo tôi là vì nhận thức chưa nắm rõ sự khác biệt giữa quan niệm cũ - mới đang trong quá trình chuyển đổi từ quan niệm SGK là pháp lệnh sang quan niệm SGK là tài liệu học tập, tham khảo. Chủ trương đổi mới từ một bộ SGK sang nhiều bộ sách cũng là vấn đề cần phải được quán triệt, thấm nhuần trong các tầng lớp xã hội và giữa các thế hệ phụ huynh, học sinh về mục đích, ý nghĩa và phương thức triển khai.
Cơ chế phát hành SGK cũng đang thay đổi từ bao cấp, phân phối sang phát hành theo cơ chế thị trường. Đổi mới chương trình dẫn đến tất yếu phải biên soạn và phát hành SGK mới cũng là một vấn đề khiến nhiều người không hài lòng vì thay đổi sách quá nhiều lần; trong khi quá khứ thì anh chị em trong gia đình truyền cho nhau sử dụng mà không cần phải mua sách mới hàng năm.
Những vấn đề nêu trên là một trong những yếu tố cơ bản của công cuộc đổi mới giáo dục nước nhà theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI (về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế), nhưng chúng ta chưa tạo điều kiện đủ để xã hội chia sẻ, đồng tình.
Trong khi đó, chúng ta lại tập trung quá nhiều vào việc tập huấn để giáo viên chọn sách và tham mưu cho các cấp chính quyền ra quyết định chọn sách thay cho học sinh. Đây là cách làm gián tiếp đã giới hạn năng lực chuyên môn cũng như trách nhiệm của giáo viên, và đặc biệt là đã tước đi quyền được lựa chọn sách của học sinh.
Việc để học sinh chọn sách là một việc làm đúng với tinh thần nghị quyết của Quốc hội cho phép phát hành đồng thời nhiều bộ SGK; đúng với quan điểm SGK chỉ là tài liệu tham khảo, không phải là pháp lệnh; và quan trọng nhất là làm cho học sinh thích thú học tập, thể hiện sự trưởng thành trong quá trình học tập của mình. Hơn nữa, SGK được phát hành đều là những bộ sách do cơ quan thẩm quyền của Bộ GD-ĐT thẩm định.
Đây là bộ lọc quan trọng để đảm bảo về tính chính trị, đạo đức, văn hóa và học thuật của từng quyển sách được phép in ấn. Với nhận thức như vậy, chúng ta không cần phải lo sợ việc học sinh chọn sách sai lầm. Đây là cách làm tốt nhất để góp phần giải quyết tư tưởng bao cấp trong nhà trường một cách tích cực.
Đổi mới giáo dục nước nhà theo hướng phát triển năng lực cho người học thì việc giao quyền chủ động cho học sinh trong quá trình chọn lựa học liệu của mình là một việc làm phù hợp. Bên cạnh việc tự chọn sách cho học sinh thì quá trình tổ chức giáo dục trong nhà trường ở nhiều lĩnh vực khác cũng cần được vận dụng quan điểm này để phát triển tốt nhất tinh thần tự học, chủ động, sáng tạo của học sinh thay cho việc bao biện làm thay của thầy, cô giáo.
Nhưng chúng ta biết rằng, việc bao biện làm thay dễ hơn là hướng dẫn, tổ chức cho học sinh chủ động và tự lực học tập rất nhiều, đòi hỏi mỗi thầy, cô giáo phải quán triệt tinh thần đổi mới ấy trong suy nghĩ và trong từng hành động của mình. Năm học mới 2023-2024 đã bắt đầu, chúng ta hy vọng những nhà giáo dục và xã hội sẽ có dịp nghiên cứu, quán triệt một lần nữa về công cuộc đổi mới theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW.
TS HUỲNH CÔNG MINH - Nguyên Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM
(ANTV) - Quỹ Bảo tồn Hươu cao cổ (GCF) có trụ sở tại Namibia mới đây cảnh báo nguy cơ “tuyệt chủng thầm lặng” đối với hươu cao cổ với mức sụt giảm đáng báo động lên tới 90% chỉ trong vòng 1 năm qua ở châu Phi, trong đó hươu cao cổ phương Bắc hiện chỉ còn hơn 7.000 cá thể trong tự nhiên.
(ANTV) - Mới đây, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế VAT. Theo đó, sẽ thực hiện việc giảm 2% thuế suất thuế VAT áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ quy định tại khoản 3 Điều 9 Luật Thuế giá trị gia tăng số 48 trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ như: Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).
(ANTV) - Khởi tố 40 đối tượng trong đường dây 'chạy' giám định tâm thần; Tạm giữ hình sự nam bệnh nhân hành hung nhân viên y tế; Cảnh sát 113 nổ súng chỉ thiên truy bắt nhóm 'quái xế'; Giật sập cửa nhà dân sau khi bị nhắc nhở vì hát karaoke gây ồn ào; Đà Nẵng: Khởi tố giám đốc công ty mỹ phẩm sản xuất, buôn bán hàng giả;... là những tin tức an ninh trật tự nổi bật 24h qua.
(ANTV) - Từ ngày 1/7/2025, các đơn vị hành chính trên cả nước vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, theo tinh thần Nghị quyết 18 về tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý. Tại TP.HCM, Công an Thành phố đã chủ động triển khai cấp phát con dấu mới cho các đơn vị hành chính cấp xã, bảo đảm hoạt động không gián đoạn sau sắp xếp.
(ANTV) - Chiều 23/6, tại Hà Nội, Công an TP Hà Nội đã tổ chức hội nghị thông tin báo chí về kết quả điều tra xử lý 02 vụ án: Vụ án hình sự Tàng trữ trái phép chất ma túy, Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, đưa hối lộ, nhận hối lộ, môi giới hồi lộ và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương thành phố Hà Nội và tỉnh Thanh Hóa; Vụ vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng liên quan đến hoạt động kinh doanh qua mạng xã hội.
(ANTV) - Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bắc Giang đang phối hợp với Công an thị trấn Bắc Lý, huyện Hiệp Hòa điều tra vụ 2 cô gái bị hành hung trên địa bàn.
(ANTV) - Bộ Quốc phòng vừa công khai Quy hoạch chi tiết khu vực Dự án đầu tư mở rộng Quảng trường Ba Đình, tỷ lệ 1/500.
(ANTV) - Mỗi dịp hè về, bên cạnh những kỳ nghỉ được mong đợi, cũng là lúc nhiều bậc phụ huynh lo lắng về khoảng trống quản lý con em mình. Khi tiếng trống trường tạm lắng, thì cũng là lúc không ít vụ việc đáng tiếc xảy ra, từ tụ tập đua xe, gây rối trật tự đến vi phạm pháp luật mà người trong cuộc lại chính là những em nhỏ tuổi đời còn rất trẻ. Thực trạng trẻ em vi phạm pháp luật trong dịp hè đang gióng lên hồi chuông cảnh báo, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của gia đình, nhà trường và các cơ quan chức năng.
(ANTV) - Trong khuôn khổ các hoạt động kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, vừa qua, Cục Truyền thông CAND đã tổ chức giải Pickleball Open 2025.
(ANTV) - Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa đã ra quyết định tạm giữ hình sự đối với Võ Quốc Việt (SN 2000, trú ở xã Xuân Đồng, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa), để điều tra và xử lý về hành vi “Gây rối trật tự công cộng” tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa.
