Ma trận bẫy lừa trên không gian mạng

Ngày 19-4-2022, một phụ nữ trú tại Tp. Pleiku, tỉnh Gia Lai nhận được cuộc gọi của 1 người đàn ông xưng là cán bộ viễn thông tại TP. Đà Nẵng, thông báo chị đang nợ cước điện thoại trả sau. Đối tượng yêu cầu người phụ nữ này cung cấp thông tin cá nhân để kiểm tra, xác minh và yêu cầu trả lời điện thoại của nhiều người tự xưng là cán bộ Công an, cán bộ Viện Kiểm sát. Trong lúc tâm lý hoảng loạn, sợ hãi, chị đã gửi số tài khoản, mã OTP ngân hàng và bị chiếm đoạt số tiền trên 1,5 tỷ đồng.

Theo nạn nhân tại TP. Pleiku: Có 1 người xưng là cán bộ Công an TP. Đà Nẵng nói rằng tôi liên quan đến tội phạm xuyên quốc gia, có hành vi rửa tiền đang bị truy nã nên phải hợp tác điều tra. Chúng nó sử dụng nhiều số điện thoại gọi điện liên tục, yêu cầu phải nghe máy và làm theo không được nói với ai, kể cả người thân.

Cùng trú tại Tp. Pleiku, một người phụ nữ đọc thông tin quảng cáo trên Facebook “Nhận dạy việc làm 88”-tuyển cộng tác viên Shopee và hướng dẫn truy cập vào trang Web lạ. Sau khi được nhân viên chăm sóc khách hàng tên My tư vấn hình thức chọn đơn hàng để hưởng hoa hồng, chị đã tin tưởng, làm theo. Ban đầu, sau mỗi lần làm nhiệm vụ, số tiền gốc và tiền hoa hồng được chuyển trả đầy đủ như cam kết. Những lần sau, các đối tượng yêu cầu chị làm nhiệm vụ nhiều hơn và phải chuyển số tiền lớn hơn. Chỉ đến khi chị chuyển tổng số tiền trên 180 triệu đồng thì mới biết mình đã bị lừa.

Theo nạn nhân: Sinh con được 5 tháng, tôi buộc phải xin nghỉ việc kế toán ở công ty tư nhân để dành thời gian chăm lo cho con vì sức khỏe yếu. Khi tôi nhấp vào đường link tuyển dụng thì các nhân viên tư vấn cũng tạo độ tin tưởng như cung cấp tên, tuổi, hình ảnh, hồ sơ cá nhân và đưa ra rất nhiều cam kết, giấy tờ ràng buộc pháp lý…nên mình tin và làm cộng tác viên. Suy nghĩ của tôi lúc đó là làm sao lấy lại được số tiền mà mình đã chuyển nên bị cuốn theo chiêu bài của tụi nó chứ không nghĩ mình bị lừa.

Từ đầu năm 2022 đến nay, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Gia Lai đã ghi nhận hơn 30 trường hợp công dân đến trình báo về việc bị đối tượng sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản với tổng số tiền bị thiệt hại trên 22 tỷ đồng.

Qua việc tiếp nhận, xử lý các đơn thư tố giác tội phạm, lực lượng Công an xác định hầu hết đối tượng trong nước thực hiện hành vi phạm tội đều có liên quan đến số đối tượng ở nước ngoài. Nhiều trường hợp bị hại có số tiền bị chiếm đoạt đều là tiền đi vay mượn, cầm cố thế chấp tài sản, để lại hậu quả rất nặng nề về kinh tế, tâm lý, hạnh phúc gia đình. Công tác đấu tranh với loại tội phạm này đang gặp nhiều khó khăn, bất cập.

Trung tá Đinh Văn Sơn – Phó trưởng Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, Công an tỉnh Gia Lai cho biết: Một số bị hại khi trình báo cơ quan Công an còn e dè, cung cấp thông tin không rõ ràng gây khó khăn trong việc nhận định hướng điều tra, truy vết. Tội phạm trên không gian mạng thì có thể ở bất cứ nơi đâu nên việc xác định đối tượng, diện truy vết rất rộng lớn. Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa lực lượng Công an và các đơn vị liên quan còn chậm, thủ đoạn của loại tội phạm này ngày càng tinh vi nên công tác điều tra chưa đạt được kết quả như mong muốn.

Bên cạnh sự vào cuộc của cơ quan Công an, người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác, nắm vững quy định của pháp luật về các thủ tục hành chính, thủ tục pháp lý của các cơ quan Nhà nước; bảo mật thông tin cá nhân, các tài khoản mạng xã hội zalo, facebook không đăng nhập vào các giao diện, ứng dụng lạ không rõ danh tính trên không gian mạng. Đặc biệt, không cung cấp, chia sẻ thông tin tài khoản ngân hàng, đặc biệt là mã xác nhận OTP của các giao dịch ngân hàng cho bất kỳ ai.