Bạo loạn trên sân cỏ và bài học quản trị đám đông

Đây là một trong những thảm kịch lớn nhất lịch sử bóng đá Xứ vạn Đảo nói riêng và thế giới nói chung, thậm chí có thể so sánh với bi kịch năm 1964 tại Lima, Peru, khi hơn 320 người thiệt mạng do bạo loạn sau trận đấu giữa Peru và Argentina ở sân vận động Estadio Nacional.

Vụ việc tại Indonesia một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng bạo lực trong thể thao, cụ thể là bạo loạn trên sân cỏ.

Tại sân vận động Kanjuruhan, Indonesia. Những bó hoa được người dân lặng lẽ đặt bên ngoài cổng để tưởng nhớ những người đã thiệt mạng. Cách đó không xa, vẫn còn đó những chiếc xe bị thiêu cháy như một nhân chứng cho những gì đã xảy ra.

Sốc, bàng hoàng, đau lòng là cảm xúc chung của hầu hết mọi người.

Người dân Indonesia chia sẻ: Thực sự đau lòng! Đây có lẽ là lần đầu tiên lịch sử bóng đá chứng kiến một thảm kịch với số người tử vong lớn đến như vậy.

Sự việc đau buồn xảy ra sau khi trận thi đấu giữa 2 đội Arema FC và Persebaya Surabaya kết thúc tối 1/10 với tỷ số 2-3. Do thất vọng vì đội nhà thua cuộc, các cổ động viên của Arema đã lao vào sân đe dọa các cầu thủ, buộc cảnh sát phải sử dụng đến đạn hơi cay để kiểm soát tình hình. Đáng tiếc, chính điều này lại khiến mọi việc càng trở nên tồi tệ, đám đông hoảng loạn, giẫm đạp lên nhau và nhiều người bị ngạt thở.

Ông Nico Afinta, Cảnh sát trưởng tỉnh Đông Java, Indonesia bày tỏ: Các cổ động viên đã tấn công và đốt xe cảnh sát. Sau khi bị xịt hơi cay, tất cả đều chạy về cùng 1 hướng để thoát ra ở cổng số 10 và số 12, gây tắc nghẽn dẫn đến vụ giẫm đạp.

Anh Choirul Muslimin, nạn nhân vụ giẫm đạp: Tôi cảm thấy mình thật may mắn khi có thể thoát khỏi sân vận động. Nhưng vẫn còn rất nhiều nạn nhân khác. Thật không thể tưởng tượng được. Tôi không biết phải diễn đạt bằng ngôn từ như thế nào.

Ông Gianni Infantino, Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá thế giới (FIFA) cho biết: Đây là một ngày đen tối với bóng đá và là một bi kịch không thể hiểu nổi. Tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình và bạn bè của những nạn nhân đã thiệt mạng sau vụ việc thương tâm này.

Có thể thấy, sự cực đoan và quá khích trong cách cổ vũ bóng đá của một bộ phận người hâm mộ Indonesia là một trong những nguyên nhân dẫn đến thảm kịch vừa qua. Dù vậy, không thể đổ hết trách nhiệm về một phía.

Theo phân tích từ giới chuyên môn lẫn truyền thông quốc tế, sự lỏng lẻo trong khâu tổ chức giải bóng đá VĐQG Indonesia cùng các biện pháp trấn áp bạo loạn thiếu hợp lý của cảnh sát cũng góp phần dẫn tới hậu quả tồi tệ.

Bất chấp khuyến cáo từ chính phủ về việc giới hạn số lượng vé ở mức chỉ 38.000 cho trận đấu giữa Arema FC và Persebaya Surabaya, một trận “derby Đông Java”, vẫn có tới 42.000 vé được bán ra. Việc sử dụng hơi cay để kiểm soát đám đông cũng trái với quy định của Liên đoàn Bóng đá thế giới (FIFA).

Ông Gilang Widya Pramana, Chủ tịch CLB bóng đá Arema cho biết: Một lần nữa tôi thật sự muốn gửi lời xin lỗi tới các nạn nhân, các gia đình, người dân Indonesia, tất cả những người có liên quan vì thảm kịch đã xảy ra. Chúng tôi rất bàng hoàng và đau buồn. Tôi, với tư cách là chủ tịch của Arema FC, sẵn sàng chịu trách nhiệm về sự cố này. Chúng tôi sẽ bồi thường cho các gia đình nạn nhân trong vụ bạo loạn.

Vụ việc tại Indonesia hy vọng một lần nữa sẽ là lời cảnh tỉnh cho người hâm mộ lẫn các nhà làm bóng đá về hậu quả nghiêm trọng của những hành vi tiêu cực và quá khích, cũng như vấn đề quản trị đám đông khi tổ chức các sự kiện tập trung đông người.

Ông Zainudin Amali, Bộ trưởng Thể thao và Thanh niên Indonesia cho rằng: Sự cố này đã ảnh hưởng rất nặng nề đến nền bóng đá Indonesia. Tôi cùng Ban lãnh đạo liên đoàn bóng đá và Cảnh sát trưởng Quốc gia sẽ họp để đánh giá kỹ lưỡng công tác tổ chức trận đấu và việc tham dự của cổ động viên. Liệu chúng ta có nên tiếp tục tổ chức mà cấm những người hâm mộ tới sân hay không?”

Ông Akmal Marhali, Cơ quan giám sát cộng đồng bóng đá Indonesia cho biết: Cần có giải pháp dựa trên luật pháp có tác dụng răn đe hoặc nâng cao nhận thức của các cổ động viên.

Ông Michiel Middendorf, Trưởng bộ phận an ninh – Trung tâm Hội nghị World Forum (Hà Lan) cho biết: Điều quan trọng là lực lượng an ninh phải được đào tạo, ví dụ như tham gia các lớp nhận thức an ninh, diễn tập các phương án quản lý rủi ro để kịp thời phản ứng.

Tổng thống Indonesia Joko Widodo nhấn mạnh không muốn chứng kiến thêm sự cố bóng đá đáng buồn nào nữa tại nước này. Động thái nhằm trấn an dư luận và cũng cho thấy quyết tâm của nhà nước Indonesia trong việc xóa bỏ tình trạng bạo lực sân cỏ./.