Cuộc sống khó khăn do thiếu việc làm ở Nicaragua...chị Martha Martinez dự định tới Mỹ. Nhưng trước khi lên đường, chị Martinez đăng ký một khóa học bơi để chuẩn bị cho tương lai mà mình sẽ đối mặt ở con sông Rio Grande trên biên giới Mỹ - Mexico.

Chị Martha Martinez, thành phố Esteli, Nicaragua cho biết: Tôi tìm hiểu trên facebook và họ nói là miễn phí nên tôi đã đăng ký. Đầu tiên là bởi tôi không biết bơi, thứ 2 là vì tôi không có nhiều tiền và quan trọng nhất tôi đang chuẩn bị cho hành trình di cư của mình. Nhiều người đã chết trên sông Rio Bravo, trong đó có những cô gái còn rất trẻ.

Chị Martinez là một trong số hàng chục người di cư Nicaragua đã đăng ký lớp học bơi miễn phí này trước khi khởi hành, hy vọng những kỹ năng học được sẽ bảo vệ họ trong chặng cuối của cuộc hành trình.

Tai nạn không phải là hiếm ở vùng nước chảy xiết của Rio Grande. Đầu năm nay, một cô gái trẻ người Venezuela đã phải bỏ mạng khi cố gắng vượt sông. Ý tưởng về lớp học bơi cũng xuất phát từ những bi kịch như vậy.

Anh Mario Orozco, giáo viên dạy bơi chia sẻ: Chúng tôi bắt đầu mở lớp dạy bơi này khi nhận ra rằng nhiều người bạn của chúng tôi đã bỏ mạng khi cố gắng vượt qua sông Rio Bravo. Khi băng qua những đoạn gồ ghề hay nơi có nước chảy xiết, nếu không biết bơi bạn sẽ gặp rủi ro rất lớn. Ở đây, chúng tôi hướng dẫn cho mọi người kỹ năng để họ có thể tồn tại vào thời điểm đó.

Nhưng vượt sông đâu phải là tất cả. Rio Grande chỉ là một trong nhiều nguy hiểm mà người di cư phải đối mặt trên hành trình của mình.

Theo một số nguồn tin, những tay buôn người lấy ít nhất từ 5.000 đến 14.000 USD cho mỗi người muốn vượt biên vào Mỹ. Nhiều người đi vay mượn hoặc bán nhà để trả món tiền này, nhưng người vượt biên vẫn phải chịu những rủi ro đến tính mạng, hoặc bị những tay buôn người đối xử tàn tệ, thậm chí tấn công, hay bị những băng đảng tội phạm có tổ chức bắt cóc.

Ngay ở thủ đô Managua, một gia đình vừa nhận xác người nhà đã thiệt mạng trên sông Rio Grande. Người phụ nữ trẻ đã ra đi tháng trước và chẳng thể đặt chân được đến cái đích mong muốn. 

Bà Maria Mercedes Perez, thành phố Managua, Nicaragua chia sẻ: Nếu con bé không tham gia chuyến đi ấy thì giờ con bé vẫn còn ở bên cạnh tôi. Tôi đã luôn không ủng hộ chuyện ra đi như thế, nhưng con bé khăng khăng giữ ý kiến. Và đó là quyết định sai lầm. Những chuyến đi ấy chả khác gì liều mạng sống, chẳng biết được mình có đến được đích hay không vì không chỉ nguy hiểm trên sông đâu, còn có thể bị giết.

Di cư trong nhiều năm qua thường dùng bè tạm vượt biên vào Mỹ qua sông Rio Grande. Kinh tế yếu kém càng khiến số gia đình từ các nước Trung Mỹ đổ về tuyến đường này tăng đột biến. Biên phòng địa phương phải giải cứu hàng chục người di cư gần như mỗi ngày.

Theo số liệu từ Dự án người di cư mất tích, chỉ riêng năm ngoái, ít nhất 728 người đã thiệt mạng khi cố gắng vượt qua biên giới Mexico - Mỹ, trong đó 117 người thiệt mạng là do đuối nước.

Con đường từ Nicaragua đến Mỹ dài hơn 3.000 km, hiểm họa khắp nơi như vậy. Vậy mà theo Cơ quan hải quan và biên phòng Mỹ, gần 112.000 người Nicaragua đã bị bắt ở biên giới Mỹ chỉ trong khoảng hơn 1 năm (từ tháng 1/2021 đến tháng 2/2022).

 Với những người di cư, thực ra họ đều hiểu sự nguy hiểm khi vượt sông Rio Grande. Nhưng họ chấp nhận điều đó vì, như lời kháo nhau trong giới di dân và những tay buôn người, đây là con đường ngắn và ít phức tạp nhất để đến Mỹ. Chỉ tốn 10 phút băng qua sông là họ có thể bắt đầu xin tị nạn. Nhưng thực tế là, theo đúng quy định, người nhập cư trái phép khi đặt chân đến Nam Texas sẽ được đưa đến các trại tạm giam di trú rồi bị trục xuất về nước trong thời hạn 20 ngày. Tuy nhiên, dòng người di cư khổng lồ đổ đến biên giới Mỹ khiến các cơ sở giải quyết quá tải. Nhiều trường hợp còn xin tị nạn hoặc mang theo trẻ nhỏ. Hệ quả là phần lớn người di cư bất hợp pháp được tại ngoại và hẹn ngày trình diện tại tòa án nhập cư. Có người được chấp nhận tị nạn, cũng có người đến ở với người thân hoặc bạn bè rồi cứ thế "mất tích" Cuộc sống như vậy, có vẻ "không phải giấc mơ" mà những người di cư từng khao khát./.