Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), với gần 267 triệu người ở Ấn Độ hút thuốc, đầu lọc thuốc lá chính là rác thải thường gặp trên đường phố thủ đô New Delhi. Nhưng loại rác thải ấy lại trở nên quý giá với anh Naman Gupta – một doanh nhân trẻ - khi chúng có thể được tái chế thành nhiều sản phẩm hữu ích khác.

Anh Naman Gupta, Giám đốc doanh nghiệp tái chế đầu lọc thuốc lá, cho biết: Đầu tiên, đầu lọc thuốc lá sẽ trải qua một quy trình phân loại. Sau đó, chúng tôi tách thành: giấy, ruột thuốc còn sót lại và bộ lọc. Phần giấy gói bên ngoài chúng tôi tạo ra các sản phẩm giấy tái chế. Thuốc lá được làm thành phân bón cho cây trồng. Còn với các bộ lọc, chúng tôi tạo thành chăn, đệm và nhiều sản phẩm khác nữa.

Doanh nghiệp của anh Naman Gupta hiện có hàng chục nhân viên chính thức và một mạng lưới hàng trăm người chuyên thu lượm các đầu lọc thuốc lá trên khắp đường phố. Mỗi tháng, những công nhân này xử lý gần 7 triệu đầu lọc thuốc lá theo một quy trình hết sức bài bản.

Riêng với bộ lọc, các công nhân sẽ sử dụng một máy dò kim loại để loại bỏ những mảnh kim loại nhỏ có thể còn lẫn bên trong. Sau đó, chúng được đem đi giặt sạch và tẩy trắng. Thành quả thu được là những sợi bông trắng muốt. Và cuối cùng, những sợi bông sẽ được nhồi vào thú bông hoặc chăn, đệm.

Theo anh Naman Gupta: Mỗi ngày, chúng tôi gom được hơn 1.000kg đầu mẩu thuốc lá trên đường phố. Đến nay, chúng tôi đã tái chế được hơn 1,2 tỷ đầu thuốc lá. Chúng tôi đã thu được một số thành quả nhất định, nhưng đó mới chỉ là bước khởi đầu. Trong thời gian tới, chúng tôi hy vọng sẽ tái chế được hơn 300 tấn đầu lọc thuốc lá mỗi tháng. Và để là được điều đó, chúng tôi rất cần sự chung tay hỗ trợ của mọi người.

Các sản phẩm được tạo ra từ đầu lọc thuốc lá tái chế bởi doanh nghiệp của anh Gupta hiện bán rất chạy trên thị trường Ấn Độ. Tuy nhiên, với doanh nhân trẻ tuổi, mục tiêu cốt lõi của doanh nghiệp mang tên Code Effort không phải là lợi nhuận, mà là lợi ích bền vững cho môi trường và xã hội.

Dẫu vậy, doanh nghiệp cũng đang tạo ra một khoản thu nhập đáng kể cho nhiều người dân còn khó khăn.

Chị Poonam, công nhân bày tỏ: Chúng tôi làm việc ở đây trước hết vì có thể đóng góp một phần cho việc làm sạch môi trường. Thứ 2, chúng tôi cũng có thể kiếm thêm một khoản tiền để trang trải cuộc sống, mà thời gian ở đây thì không quá gò bó”.

Bộ lọc thuốc lá xuất hiện lần đầu tiên vào những năm 1950 khi ngành công nghiệp thuốc lá miêu tả chúng như một cách để làm thuốc lá an toàn hơn. Theo đó, chiếc đầu lọc này giúp lọc ra các loại nhựa trong khói thuốc lá và chất nicotine, những chất có liên quan đến bệnh ung thư phổi.

Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu được các nhà khoa học thuộc Trường Y học Nhiệt đới và Vệ sinh London (Anh) và Đại học bang San Diego, Mỹ công bố cho thấy, đầu lọc thuốc lá thực sự không hoạt động, thậm chí có thể làm tăng nguy cơ ung thư vì chúng khiến người dùng hút thuốc nhiều hơn và độc tố có hại không được loại bỏ hoàn toàn.

Vấn đề dường như không nằm ở các nghiên cứu. Xét cho cùng, đầu lọc của một điếu thuốc không thực sự làm giảm tỷ lệ người hút thuốc, trong khi chúng lại là tác nhân gây ô nhiễm môi trường.