Không dễ dàng gì tìm được đất trồng rau ở giữa thành phố London, nơi mỗi mét vuông đất đều vô cùng đắt đỏ. Nhưng đó là khi nói về không gian trên mặt đất. London hiện có một diện tích đất trống không hề nhỏ nằm dưới lòng đất, ở dạng những các công trình thuộc hệ thống tàu điện ngầm cũ, hệ thống thoát nước và hầm trú ẩn bỏ hoang.

Nhìn ra tiềm năng ấy, công ty Zero Carbon Food đã thuê lại một trong những đường hầm trú bom từ Thế chiến II dưới lòng quận Clapham, London để trồng rau. Đường hầm dài 430m, nằm ở độ sâu 33m dưới lòng đất này, hiện đang là “căn cứ” của dự án Growing Underground.

Bà Olivia O'brien - Giám đốc Phát triển kinh doanh của Zero Carbon Farm cho biết: Mục tiêu của chúng tôi là phát triển sản phẩm rau tươi sạch một cách bền vững, và cách chúng tôi làm là sử dụng năng lượng tái tạo, cùng một hệ thống nước tuần hoàn. Chúng tôi có thể trồng trọt 365 ngày trong năm mà không cần tác động quá nhiều tới môi trường.

Khu vườn ngầm gồm những kệ cây xếp theo tầng, chiếu sáng bằng ánh sáng nhân tạo thay cho ánh sáng mặt trời. Nhiệt độ và độ ẩm, cùng dưỡng chất được kiểm soát bằng máy tính. Đất trồng cây được làm từ xơ dừa, sợi gai dầu hay thảm. Nước hòa chất dinh dưỡng được bơm vào các chậu cây và vào lớp nền để nuôi dưỡng các loài cây được trồng trong vườn.

Anh Tommaso Vermeir, Kỹ sư nông nghiệp của Growing Underground cho biết thêm: Khu vườn này tiết kiệm từ 70 – 90% lượng nước so với phương thức canh tác truyền thống và ít phân bón hơn tới 95%. Tương lai của ngành nông nghiệp sẽ là sự ứng dụng công nghệ phù hợp và đổi mới phương thức canh tác. Đó là mấu chốt của vấn đề.

Trong căn hầm tránh bom này, các kỹ sư tập trung trồng các loại rau ăn lá, rau thơm và rau mầm để làm salad. Những loại rau này sinh trưởng nhanh mà không tốn quá nhiều diện tích. Hiện tại, trong không gian 550m2 hầm, Growing Underground có thể cung cấp cho thị trường khoảng 20.000kg rau mỗi năm.

Bà Olivia O'brien cho biết: Môi trường ở đây được kiểm soát rất chặt chẽ. Chúng ta đang ở độ sâu 33m dưới lòng đất, nghĩa là nhiệt độ ổn định quanh năm. Cùng với hệ thống đèn LED, nhiệt độ duy trì ở mức 16-20 độ C. Các loại cây trồng có môi trường phát triển hoàn hảo, nên độ sinh trưởng và sản lượng cũng cao hơn. Quan trọng là bạn có thể ăn chúng suốt cả năm chứ không cần phải chờ đến mùa.

Dân số London được dự báo sẽ tăng 24% trong một thập kỉ tới, nên nguồn cung cấp thực phẩm mới là rất cần thiết. Growing Underground là một mô hình được đánh giá cao, bởi nó có thể hỗ trợ nông nghiệp truyền thống, và có thể áp dụng ở quy mô toàn cầu.

Theo bà Olivia O'brien, nông nghiệp truyền thống đang đối diện với rất nhiều thách thức: Biến đổi khí hậu, chuỗi cung ứng. Bạn đã thấy những gì mà cuộc chiến ở Ukraine hay đại dịch tác động tới an ninh lương thực, và vào năm 2050, thế giới sẽ có thêm 2 tỷ người.

Chúng ta cần nhiều lương thực hơn để nuôi sống hành tinh. Chúng ta không có nhiều không gian để làm điều đó, không có hành tinh nào khác để trồng trọt trên đó. Chúng ta phải phát triển các phương pháp thay thế, không phải thay thế canh tác truyền thống, mà là phương pháp có thể hỗ trợ canh tác truyền thống.

Căn hầm từng là chỗ trú ẩn khỏi các trận bom có sức chứa 8.000 người, nay có thể tạo ra sản lượng rau xanh đủ cho 200 người trưởng thành mỗi năm, nếu trung bình mỗi người cần tới 300gr/ngày theo đúng tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới. Growing Underground đã kí hợp đồng thuê khu hầm này trong 25 năm. Kế hoạch của họ là mở rộng diện tích khu vườn lên 20.000m2.