Dưới ánh nắng rực rỡ của vùng đông bắc Brazil, loài vẹt đuôi dài Spix nổi bật với bộ lông xanh lam tuyệt đẹp. Đây là loài chim đặc hữu của một khu vực nhỏ thuộc thung lũng sông Sao Francisco, nhưng vào thế kỷ 19, loài chim này đã trở nên vô cùng hiếm. Đến năm 2000, chúng bị tuyên bố tuyệt chủng trong tự nhiên sau khi con đực cuối cùng biến mất, kết thúc nhiều thập kỷ bị săn trộm và mất môi trường sống. Số lượng ít ỏi vẹt Spix còn sót lại đã bị phân tán trong các bộ sưu tập tư nhân trên khắp thế giới.

Ông Cromwell Purchase, một nhà sinh vật học, chia sẻ rằng màu xanh lam hiếm hoi của loài chim này đã khiến chúng trở thành mục tiêu săn trộm, chính điều này đã đẩy loài vẹt đuôi dài Spix tới bờ vực tuyệt chủng. Nhưng không chỉ có nạn săn bắt trái phép, biến đổi khí hậu cũng đang đe dọa những cá thể vẹt còn sót lại, khi các vùng lãnh thổ khô hạn của loài này tại Brazil ngày càng ít mưa hơn do sự biến đổi khí hậu.

Ông Purchase và vợ ông đã dành cả đời để nhân giống và tìm cách đưa loài vẹt đuôi dài Spix trở lại tự nhiên. Họ không chỉ chăm sóc và theo dõi loài vẹt này mà còn hợp tác với các cộng đồng địa phương, nhằm xây dựng ý thức bảo tồn và khôi phục môi trường sống cho chúng. Ông chia sẻ rằng toàn bộ công việc của mình đều tập trung vào việc đưa loài vẹt quý hiếm này trở về tự nhiên.

Trong 4 năm qua, nỗ lực của các nhà sinh vật học đã tập trung vào vùng nông thôn Curaca, nơi có hơn 34.000 cư dân sinh sống. Thông qua thỏa thuận giữa chính phủ Brazil và Hiệp hội bảo tồn vẹt bị đe dọa của Đức, 52 con vẹt Spix đã được chuyển đến Brazil vào năm 2020 với sự hộ tống của cảnh sát. Một năm sau, 20 con vẹt được thả về tự nhiên, giúp chúng học cách bay, kiếm ăn và tránh rủi ro. Tất cả các con vẹt đều được đeo vòng cổ có thiết bị định vị để các nhà sinh vật học theo dõi chúng. Đặc biệt, vào tháng 3 năm ngoái, 3 chú vẹt non đã được chào đời ngoài tự nhiên, đánh dấu bước tiến quan trọng trong công cuộc bảo tồn.

Để đối phó với tình trạng sa mạc hóa, tổ chức phi lợi nhuận về vẹt của Đức đã hợp tác với một công ty tư nhân, Blue Sky Caatinga, nhằm tái trồng rừng trên diện tích 24.000 ha trong lãnh thổ của loài vẹt đuôi dài Spix. Sáng kiến này còn kêu gọi sự tham gia của những người nông dân địa phương trong việc bảo vệ và nâng cao ý thức về loài chim quý hiếm này.

Bà Maria de Lourdes da Silva, một người dân địa phương, xúc động chia sẻ rằng dự án đã mang lại thành công. Khi nhìn thấy những con vẹt bay lượn tự do trên bầu trời Brazil, bà cảm thấy rất xúc động và luôn sẵn sàng báo cho chính quyền địa phương khi thấy loài chim này xuất hiện trong tự nhiên.

Mặc dù việc xây dựng lại môi trường sống cho loài vẹt đuôi dài Spix vẫn còn nhiều khó khăn, nhưng nhờ sự nỗ lực không ngừng của các nhà sinh vật học và cộng đồng địa phương, loài chim biểu tượng của Brazil đang từng bước được bảo tồn và đưa trở lại thiên nhiên, mang lại hy vọng cho sự phục hồi của chúng trong tương lai.