Cảnh sát nhân dân Việt Nam là lực lượng vũ trang cách mạng thuộc Công an nhân dân Việt Nam, làm nòng cốt trong bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, phòng, chống tội phạm và các vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn xã hội. Kể từ khi ra đời, đặc biệt là sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Lệnh công bố Pháp lệnh về lực lượng Cảnh sát nhân dân ngày 20/7/1962, Cảnh sát nhân dân Việt Nam đã có những đóng góp to lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xứng đáng với sự tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Trong những ngày cách mạng tháng Tám lịch sử, lực lượng Cảnh sát nhân dân đã kề vai sát cánh với lực lượng An ninh nhân dân, Vệ quốc quân bảo vệ an toàn các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan đầu não; đập tan âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản cách mạng, bảo vệ chính quyền non trẻ. Khi thực dân Pháp quyết tâm xâm lược nước ta một lần nữa, lực lượng Cảnh sát nhân dân vừa thực hiện nhiệm vụ bảo vệ trị an, quản lý hành chính tại Thủ đô kháng chiến, vùng tự do, vừa tham gia phá tề, trừ gian, đánh địch, bảo vệ an toàn các chiến dịch quân sự, góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân ta.
Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, lực lượng Cảnh sát nhân dân đã làm tốt công tác bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, xây dựng, củng cố các phong trào “bảo vệ trị an”, “bảo mật, phòng gian”, phòng cháy, chữa cháy, bảo đảm giao thông thông suốt trong bom rơi đạn nổ; trực tiếp tham gia đập tan âm mưu bạo loạn; phối hợp với lực lượng An ninh nhân dân phát hiện, bắt giữ gián điệp, biệt kích, góp phần cùng hậu phương lớn miền Bắc đánh thắng chiến tranh phá hoại nhiều mặt của địch. Nghe theo tiếng gọi của cách mạng miền Nam, hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát nhân dân đã lên đường, bám dân, bám đất, trực tiếp tham gia, phối hợp cùng lực lượng An ninh miền Nam phá tề, diệt bốt, đánh địch trên các mặt trận, góp phần vào thắng lợi của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Đất nước thống nhất, lực lượng Cảnh sát nhân dân tham gia thực hiện nhiệm vụ tiếp quản, khắc phục hậu quả chiến tranh và làm nòng cốt trong phòng, chống tội phạm, bảo đảm vững chắc trật tự, an toàn xã hội. Cùng với quân dân cả nước, lực lượng Cảnh sát nhân dân đã có những đóng góp quan trọng trong hai cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Tây Nam, phía Bắc.
Bước vào thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, mà trực tiếp là Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, sự quan tâm, phối hợp của các ban, bộ, ngành, cấp ủy, chính quyền địa phương, sự tin yêu, giúp đỡ của nhân dân, lực lượng Cảnh sát nhân dân ngày càng trưởng thành, vững mạnh toàn diện, lập công xuất sắc.
Đặc biệt là, qua 3 năm thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị định số 01/2018/NĐ-CP của Chính phủ, đến nay, lực lượng Cảnh sát nhân dân đã được kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng tập trung, chuyên sâu, thống nhất theo mô hình Công an 4 cấp; hình thành các lực lượng, đơn vị tinh, gọn, mạnh.
Với tổ chức bộ máy mới, lực lượng Cảnh sát nhân dân đã chủ động đổi mới, sáng tạo, chủ động, quyết liệt phòng, chống hiệu quả, kiềm chế sự gia tăng của tội phạm, góp phần giữ vững ổn định chính trị, xây dựng xã hội trật tự, an toàn, kỷ cương phục vụ công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và đối ngoại của đất nước. Công tác phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ có chuyển biến về chất; trật tự, an toàn giao thông được bảo đảm, tai nạn giao thông giảm sâu cả 3 tiêu chí. Đã tổ chức thành lập lực lượng Kỵ binh, Không quân CAND thuộc Cảnh sát nhân dân, đáp ứng yêu cầu tiến thẳng lên chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đủ khả năng cơ động nhanh, giải quyết các tình huống khẩn cấp, phức tạp về an ninh, trật tự, trấn áp các loại tội phạm.
Trong lĩnh vực quản lý hành chính về trật tự xã hội, lực lượng Cảnh sát nhân dân đã xác lập dấu mốc đặc biệt quan trọng bằng việc hoàn thành dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và dự án sản xuất, cấp, quản lý căn cước công dân, triển khai cấp số định danh cá nhân trên phạm vi toàn quốc. Đây là “tài nguyên quốc gia đắt giá”, làm cơ sở xây dựng Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số ở Việt Nam trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước.
Phát huy vai trò “đi trước, mở đường” trong hoạt động đối ngoại, lực lượng Cảnh sát nhân dân đã chủ động thiết lập, tăng cường hợp tác quốc tế với Cảnh sát các nước; tích cực tham gia các tổ chức, diễn đàn đa phương, khu vực song phương, là thành viên có trách nhiệm của Interpol, Aseanapol, hợp tác quốc tế có hiệu quả trong tương trợ tư pháp về hình sự, dẫn độ, chuyển giao người bị kết án phạt tù, phòng chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia.
Trước diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19, cùng với toàn lực lượng Công an nhân dân, lực lượng Cảnh sát nhân dân đã chủ động, linh hoạt, nhanh chóng “chuyển trạng thái”; quản lý, nắm vững nhân khẩu và biến động dân cư; bảo đảm tốt an ninh, trật tự và phòng, chống tội phạm, kiểm soát hiệu quả phương tiện vận tải, bảo đảm lưu thông hàng hóa thiết yếu phục vụ phòng, chống dịch, sinh hoạt của người dân, hoạt động xuất nhập khẩu, thực sự là “lá chắn bình yên” của mỗi người dân, mỗi gia đình và toàn xã hội.
Trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dù ở bất kỳ giai đoạn, khó khăn, thử thách nào, lực lượng Cảnh sát nhân dân luôn thấm nhuần sâu sắc Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân, dũng cảm chiến đấu, sẵn sàng hy sinh, tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước, Tổ quốc và nhân dân, lấy niềm vui, hạnh phúc của nhân dân làm niềm vui, lẽ sống của mình. Những đóng góp, hy sinh của lực lượng Cảnh sát nhân dân đã góp phần thắp sáng niềm tin chiến thắng, trở thành biểu tượng cao đẹp của lòng quả cảm và chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của Công an nhân dân Việt Nam anh hùng, của nhân dân Việt Nam anh hùng với những phần thưởng cao quý mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân đã trao tặng.
Kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát nhân dân luôn ghi nhớ và biết ơn Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh đã tổ chức, rèn luyện, lãnh đạo; biết ơn sự tin yêu, gắn bó máu thịt, giúp đỡ các tầng lớp nhân dân; trân trọng sự quan tâm phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ, nghĩa tình của Quân đội nhân dân, các cấp, các ngành, các lực lượng và toàn hệ thống chính trị đối với lực lượng Cảnh sát nhân dân. Đó chính là cội nguồn tạo nên sức mạnh của Cảnh sát nhân dân Việt Nam anh hùng.
Trong thời gian tới, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, có những cơ hội, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, trở ngại và thách thức nhiều hơn, phức tạp hơn. Ở trong nước, bốn nguy cơ mà Đảng ta đã chỉ ra vẫn hiện hữu, có mặt còn phức tạp hơn; quá trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, ảnh hưởng trực tiếp tới việc làm, thu nhập, đời sống của một bộ phận nhân dân, tạo áp lực gia tăng tội phạm. Trật tự, an toàn xã hội, tai nạn giao thông, cháy, nổ, vi phạm pháp luật về môi trường… còn tiềm ẩn nhiều phức tạp. Tình hình và bối cảnh nêu trên đã và đang đặt ra nhiệm vụ hết sức nặng nề, đòi hỏi lực lượng Cảnh sát nhân dân tiếp tục phát huy truyền thống, vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và Nhân dân tin cậy giao phó, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh.
Yêu cầu của nhiệm vụ công tác, chiến đấu trong tình hình mới đòi hỏi lực lượng Cảnh sát nhân dân phải luôn giữ vững và tăng cường tính Đảng, tính giai cấp, tính nhân dân, bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với lực lượng Cảnh sát nhân dân. Tiên phong, gương mẫu đi đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Tổ chức nghiên cứu, quán triệt, triển khai nghiêm túc, hiệu quả Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới trong toàn lực lượng Cảnh sát nhân dân bằng Chương trình hành động cụ thể, lộ trình, bước đi phù hợp, tạo tiền đề cơ bản xây dựng lực lượng Cảnh sát nhân dân đến năm 2030 tiến lên hiện đại, xứng đáng là lực lượng tiên phong, nòng cốt trong bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.
Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ Cảnh sát nhân dân vừa hồng, vừa chuyên, thượng tôn pháp luật, mưu trí, dũng cảm, nhân văn, gần dân, sát dân, trọng dân, lắng nghe ý kiến và tăng cường tương tác với nhân dân để phục vụ nhân dân tốt hơn nữa, được nhân dân tin yêu, đùm bọc, giúp đỡ nhiều hơn nữa. Xây dựng cơ chế bảo vệ và tự bảo vệ của cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trước yêu cầu, nhiệm vụ, áp lực của công việc, dư luận xã hội, tác động không tích cực từ mặt trái cơ chế thị trường và quá trình đổi mới, hội nhập.
Triển khai toàn diện, quyết liệt, sáng tạo các giải pháp, biện pháp phòng, chống tội phạm, lấy phòng ngừa là chính, lấy cơ sở là trung tâm; kết hợp giữa chủ động phòng ngừa và tích cực tấn công, trấn áp tội phạm. Kịp thời tham mưu, đề nghị các cơ quan, tổ chức khắc phục những nguyên nhân, điều kiện nảy sinh tội phạm, tạo chuyển biến căn bản, tích cực trong thực hiện các chiến lược, chương trình phòng, chống tội phạm, giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Chú trọng thực hiện cải cách hành chính, cải cách tư tư pháp, triển khai ứng dụng dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và thực hiện các dịch vụ công trực tuyến của ngành Công an, tạo sự lan tỏa sâu rộng trong xã hội. Phối hợp nghiên cứu, xây dựng Bộ chỉ số an ninh, an sinh, an toàn quốc gia, trọng tâm là lượng hóa các tiêu chí về chỉ số chất lượng sống, sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp, khả năng tiếp cận các dịch vụ an sinh xã hội; chỉ số an toàn về giảm tội phạm, an toàn giao thông, phòng, chống cháy nổ; an toàn về không gian sống cộng đồng và cá nhân.
Tham mưu cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung pháp luật về phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, bảo đảm đồng bộ, tạo hành lang pháp lý cần thiết và thuận lợi cho lực lượng Cảnh sát nhân dân thực hiện nhiệm vụ và để “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” trong bảo đảm an ninh, trật tự, phòng, chống tội phạm và xây dựng lực lượng Cảnh sát nhân dân, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế, không để tội phạm bỏ trốn ra nước ngoài gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý tội phạm. Tập trung đào tạo, bồi dưỡng, huấn luyện, cử cán bộ Cảnh sát tham gia lực lượng Cảnh sát quốc tế thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình và các nhiệm vụ đặc biệt khác tại các quốc gia, vùng lãnh thổ theo phân công của Liên hợp quốc.
Tuyên truyền những hình ảnh đẹp của người Cảnh sát nhân dân trong lòng nhân dân và bạn bè quốc tế. Chú trọng có thêm nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật, sân khấu, điện ảnh, cuộc thi tìm hiểu, cuộc vận động… tái hiện chân thực, sinh động, gần gũi, nhân văn, ghi nhận những khó khăn, vất vả, những lo toan, trăn trở rất đời thường, những góc khuất, những hy sinh thầm lặng ít người biết tới của cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát nhân dân. Đồng thời tôn vinh, ngợi ca, tri ân những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, những tấm gương dũng cảm đã anh dũng chiến đấu, sẵn sàng hy sinh hiến dâng tính mạng, sức khỏe cho cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, vì bình yên cuộc sống và hạnh phúc của nhân dân
Đại tướng, GS. TS Tô Lâm,
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an