(ANTV) - Hạn chế phương tiện cá nhân là một xu hướng tất yếu của các đô thị trên thế giới và Hà Nội cũng không nằm ngoài xu thế này. Khái niệm hạn chế phương tiện cá nhân thực tế đã được nhắc đến hàng chục năm qua, và Hà Nội cũng đã lường trước hậu quả của sự bùng nổ xe máy, ô tô từ cách đây rất lâu rồi. Tuy nhiên, cách ứng phó với sự bùng nổ của phương tiện cá nhân thì lại kém hiệu quả, thậm chí là có phần đi ngược lại với mục tiêu đã đặt ra.
Ùn tắc, kẹt cứng, không phải một tuyến mà là cả mạng lưới mỗi giờ cao điểm. Chúng ta đã nhắc quá nhiều về đặc sản này, nghe có phần nhàm tai và coi đó như một điều hiển nhiên của Thủ đô. Phải chăng chính cái lẽ đương nhiên này khiến cho mục tiêu hạn chế phương tiện cá nhân dù đã được nhắc đến hàng chục năm nhưng rồi ngày một nguội đi theo năm tháng. Còn người dân thì coi đó như 1 món ăn tinh thần hàng ngày.
Với hơn 6,6 triệu xe máy, hơn 1 triệu ô tô gấp 3 năng lực thông hành của mạng lưới, thì tắc là điều dễ hiểu.
Hạ tầng thì không bao giờ phát triển nhanh bằng tốc độ gia tăng phương tiện... vậy nên hướng tới hạn chế phương tiện cá nhân, tăng cường vận tải công cộng (VTCC) là định hướng đúng đắn ... thế nhưng cách làm thì lại khá hời hợt.
Trong phát triển giao thông đô thị người ta hay nhắc tới giải pháp kéo và đẩy. Kéo ở đây là đưa ra các đặc quyền, các ưu thế vượt trội cho VTCC để thu hút người dân. Đẩy là tăng thêm khó khăn cho phương tiện cá nhân để buộc người dân chuyển đổi loại hình.
TS Phan Lê Bình, Chuyên gia giao thông cho biết: Nếu so với các nước phát triển như Tokyo hay London, vào giờ cao điểm người ta dành riêng 1 làn đường cho xe bus và taxi đi. Từ đó người dân thấy được rằng cái ưu thế của VTCC so với xe cá nhân. Thế nhưng ở nước ta thì lại rất khác.
Taxi cũng là phương tiện công cộng, và nó cũng góp sức trong 17% thị phần vận tải khách hiện tại của Thủ đô... thế nhưng loại hình lại đang bị cấm ở rất nhiều tuyến phố. Trong khi đây là loại hình có thể tiếp cận gần nhất với người dân chỉ sau xe máy. Loại hình chính để Hà Nội phấn đấu mục tiêu 30% nhu cầu vận tải nội đô vẫn chỉ là những chiếc xe bus cũ kĩ và kém thiện cảm với người dân.
TS Đào Ngọc Nghiêm, Chuyên gia giao thông phân tích: Nhưng hiện nay, chúng ta không chú trọng không đáp ứng được giao thông công cộng, chúng ta không đáp ứng được mục tiêu 30% nhu cầu di chuyển bằng giao thông công cộng. Nhưng không đạt được, ngoài xe bus ra, những loại hình khác chúng ta không có. Ngay như 1 số đô thị khác như TP HCM, họ đã áp dụng giao thông công cộng đường thủy, lợi dụng cái lợi thế của họ. Thậm chí họ không chỉ có xe bus khối lượng lớn mà họ còn phát triển xe bus nhỏ, cái dạng thức như xe 7 chỗ, xe taxi,v.v.. thì cũng được chú trọng
TS Phan Lê Bình, Chuyên gia giao thông nói: Đặc biệt là đầu tư cho đường sắt đô thị thì chúng ta triển khai rất là chậm. Có những dự án dù đã có cam kết vốn vay nhưng 13 14 năm không thể triển khai được. Thì chính cái sự chậm trễ đó đã khiến chúng ta lỡ mất cơ hội để người dân làm quen với giao thông công cộng mà dần dần cứ quen với giao thông cá nhân. Nên theo tôi thời gian tới phải tiến tới làm thật nhanh các dự án giao thông đô thị.
6 tháng đầu năm nay, Hà Nội đã ghi nhận số lượng phương tiện ô tô đăng ký mới tăng kỷ lục, với mức tăng 72% so với năm 2018, giai đoạn trước dịch bệnh covid. Với mức tăng 146 nghìn phương tiện đăng ký mới, trong đó có 41 nghìn phương tiện ô tô, nâng tổng số lượng phương tiện lên 1,03 triệu xe. 1 áp lực phương tiện không lồ lên mạng lưới giao thông vốn đã mãn tải nhiều năm qua. Và ùn tắc được dự báo sẽ ngày càng nghiêm trọng nếu không sớm có những giải pháp quyết liệt trong việc hạn chế phương tiện cá nhân.