(ANTV) - Tôi có theo dõi chương trình trao đổi của các đại biểu Quốc hội tại các phiên họp toàn thể trên hội trường về vấn đề chương trình (CT) và sách giáo khoa (SGK). Là người đã tham gia nhiều lần biên soạn CT và SGK, tôi ngạc nhiên trước một vài ý kiến cho rằng: Bộ GD&ĐT có vẻ đã chưa làm tròn trách nhiệm quản lý nhà nước khi không thực hiện biên soạn một bộ SGK của Bộ. Nhà nước xã hội hóa để các tổ chức, cá nhân tham gia biên soạn SGK, nhưng Nhà nước vẫn phải giữ vai trò chủ đạo…
Tôi hiểu Nhà nước ở đây là Chính phủ, cụ thể là Bộ GD&ĐT. Tôi cũng hiểu ý kiến nêu như thế là để yêu cầu Bộ GD&ĐT đứng ra tổ chức biên soạn một bộ SGK theo ngân sách nhà nước. Nghĩa là Bộ GD&ĐT phải biên soạn một bộ SGK của Bộ thì mới thể hiện đúng vai trò chủ đạo trong quản lý nhà nước.
Vì sao Bộ GD&ĐT không nên biên soạn thêm một bộ SGK nữa thì đã có nhiều đại biểu Quốc hội, nhiều người, nhiều tờ báo lên tiếng, đã nêu đầy đủ các lí do rất thuyết phục. Ở đây, tôi chỉ xin làm rõ, trong việc biên soạn CT và SGK, có phải Bộ GD&ĐT chưa làm tròn trách nhiệm hay không?
Bộ GD&ĐT thực hiện vai trò quản lý nhà nước
Trong Luật Giáo dục 2019, chương VIII đã nêu rất rõ yêu cầu Quản lý nhà nước của Bộ về CT và SGK. Cụ thể Bộ GD&ĐT: “Quy định mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục; khung trình độ quốc gia; tiêu chuẩn nhà giáo; tiêu chuẩn, định mức sử dụng cơ sở vật chất, thư viện và thiết bị trường học; việc biên soạn, sử dụng sách giáo khoa, giáo trình; việc thi, kiểm tra, tuyển sinh, liên kết đào tạo và quản lý văn bằng, chứng chỉ; việc công nhận văn bằng do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp được sử dụng tại Việt Nam.” ( Mục 4. Điều 104)
Như thế, đối chiếu với quy định vừa nêu của Luật Giáo dục, có thể thấy ít nhất hai điểm:
Thứ nhất, về quản lý nhà nước, Luật Giáo dục không hề quy định Bộ GD&ĐT phải đứng ra tổ chức biên soạn một bộ SGK.
Thứ hai, trong thời gian qua, Bộ GD&ĐT đã thực hiện rất đầy đủ các yêu cầu về quản lý nhà nước nêu ở mục 4. Từ tổ chức biên soạn, thẩm định CT giáo dục phổ thông 2018 đến việc, quy định các yêu cầu về biên soạn SGK và các tiêu chí đánh giá SGK (Thông tư 33) hết sức chặt chẽ.
Trong lần đổi mới này, CT giáo dục mới là yếu tố pháp lý quan trọng nhất, mang tính pháp lệnh, SGK chỉ là các học liệu.
Vai trò quản lý nhà nước của Bộ GD&ĐT được thể hiện ở các nội dung như:
Chủ trì xây dựng CT, thẩm định và ban hành, thực hiện triển khai CT là quan trọng nhất. Đó chính là việc Bộ đã giữ vai trò chủ động, chủ đạo trong quản lý nhà nước về CT;
Bộ GD&ĐT phối hợp các địa phương tổ chức lựa chọn SGK; phối hợp với các địa phương biên soạn, thẩm định và phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương; chuẩn bị thiết bị dạy học. Bộ GD&ĐT phối hợp với Bộ Nội vụ và các địa phương chuẩn bị đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục;
Bộ GD&ĐT phối hợp với các địa phương hướng dẫn thực hiện CT và SGK mới. Bộ trưởng ban hành các văn bản triển khai CT giáo dục, triển khai việc đổi mới việc dạy học và kiểm tra đánh giá trong nhà trường nhằm đáp ứng yêu cầu của CT 2018; hướng dẫn xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường, bảo đảm yêu cầu thực hiện CT 2018 linh hoạt, phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương và cơ sở giáo dục.
Có nhất thiết Bộ GD&ĐT phải viết một bộ SGK?
Tôi đã công tác trong ngành GD hơn 40 năm, trong đó có 30 năm tham gia biên soạn CT và SGK. Trải qua 3 lần đổi mới CT và SGK theo các Nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Quốc hội... thực sự tôi thấy chưa lần nào việc biên soạn CT và SGK lại bài bản, kĩ càng và yêu cầu cao đến mức “khổ sở” như lần này. Không chỉ áp lực từ các yêu cầu và quy định của các cơ quan lãnh đạo, chỉ đạo cấp trên mà còn sự quan tâm, xem xét, góp ý của đông đảo các tầng lớp xã hội.
Việc biên soạn CT và SGK theo Nghị quyết 88 của QH đã và đang diễn ra ngày càng ổn định và thuận lợi. Tất nhiên việc đổi mới CT và SGK vẫn còn có những vấn đề cần điều chỉnh, uốn nắn; cần sự góp ý... nhưng về căn bản CT và SGK 2018 đáp ứng được những yêu cầu quan trọng được nêu trong nghị quyết 29 của TW và Nghị quyết 88 của QH.
Trong Nghị quyết 88 khuyến khích các tổ chức, cá nhân biên soạn sách giáo khoa trên cơ sở chương trình giáo dục phổ thông. Để chủ động triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, Bộ GD&ĐT tổ chức việc biên soạn một bộ SGK. Bộ SGK này được thẩm định, phê duyệt công bằng với các sách giáo khoa do tổ chức, cá nhân biên soạn.
Khi CT, SGK 2018 thực hiện đại trà, có ba bộ SGK đã được xã hội hóa thành công, có đủ SGK triển khai chương trình mới. Việc Bộ GD&ĐT không trực tiếp tổ chức biên soạn một bộ SGK cũng sẽ thuận lợi hơn cho việc phát triển xã hội hóa nội dung này, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các Nhà xuất bản. Chính vì vậy, Quốc hội đã có Nghị quyết 122/2020 cho phép bộ chỉ tổ chức biên soạn khi không có tổ chức và cá nhân nào biên soạn.
Có thể nói, Bộ GD&ĐT vẫn còn những hạn chế nhất định, nhưng không thể nói Bộ đã chưa làm tròn trách nhiệm trong việc quản lý nhà nước về CT và SGK.
PGS.TS. Đỗ Ngọc Thống (Chủ biên chương trình môn Ngữ văn 2018)
(ANTV) - Trung tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an vừa có Thư khen gửi Công an TP Hồ Chí Minh về thành tích xuất sắc trong đấu tranh với tội phạm có tổ chức, nhanh chóng điều tra làm rõ vụ bắt giữ người trái pháp luật và cưỡng đoạt tài sản do số đối tượng người nước ngoài cầm đầu, bắt giữ 7 đối tượng, giải cứu an toàn nạn nhân là người Trung Quốc.
(ANTV) - Dù mới 18 tuổi nhưng Dương Thảo Ngân (tự Ngân “mun”, 18 tuổi, quê Bình Định) cùng người tình Vòng Thế Kiệt (24 tuổi, ngụ quận Bình Tân, TP HCM) đã tổ chức đường dây ma túy xuyên quốc gia đầy tinh vi, ma mãnh.
(ANTV) - Nhằm đánh giá kết quả tập huấn huấn luyện đơn vị dự bị chiến đấu; bảo đảm an ninh, trật tự các sự kiện chính trị quan trọng, Trường Đại học An ninh nhân dân đã tổ chức buổi diễn tập phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp, lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
(ANTV) - Trong quá trình thực hiện chủ trương sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy lực lượng Công an, không tổ chức công an cấp huyện, với tinh thần "đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc, Đảng và Nhân dân cần đến", nhiều CBCS Công an đã tự nguyện xung phong về công tác tại các địa bàn cơ sở.
(ANTV) - Hàn Quốc đang nỗ lực kiểm soát các đám cháy rừng lớn tại khu vực Đông Nam nước này, khi hơn 20 đám cháy bùng phát từ cuối tuần qua, khiến 4 người thiệt mạng, 6 người bị thương và hàng nghìn người phải sơ tán, gây thiệt hại nặng về cơ sở vật chất.
(ANTV) - Chào mừng kỷ niệm 94 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, tổ chức Đoàn thành niên Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh phối hợp với Công an tỉnh Khánh Hòa và Trường THPT Hoàng Văn Thụ, TP. Nha Trang tổ chức chương trình “Phiên tòa giả định” tuyên truyền pháp luật cho hơn 1.800 đoàn viên, thanh niên và học sinh của trường.
(ANTV) - Nhân kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931– 26/3/2025) và 69 năm truyền thống Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Bộ Công an (1956 - 2025). Trên suốt chặng đường đó, các thế hệ cán bộ, đoàn viên thanh niên Bộ Công an nối tiếp nhau đã luôn xứng đáng là lực lượng xung kích trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.
(ANTV) - Phái đoàn Nga và Mỹ hôm 24/3 đã bắt đầu cuộc đàm phán kín tại khách sạn The Ritz-Carlton, ở thủ đô Riyadh của Ả-rập Xê-út, dự kiến thảo luận về giải pháp cho cuộc xung đột tại Ukraine và sáng kiến Biển Đen.
(ANTV) - Dịch sởi đang có nguy cơ bùng phát trở lại tại nhiều địa phương, đặc biệt là do tỷ lệ tiêm chủng suy giảm, khiến nhiều trẻ nhỏ và người chưa có miễn dịch dễ mắc bệnh. Sởi không chỉ là một bệnh truyền nhiễm lây lan nhanh mà còn có thể gây biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, thậm chí tử vong.
(ANTV) - Ngày 25/3, TAND Cấp cao tại TP.HCM mở phiên xét xử phúc thẩm vụ Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2 theo đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của bị cáo Trương Mỹ Lan và các đồng phạm. Phiên tòa dự kiến kéo dài tới ngày 21/4.
