Qua thảo luận, đa số đại biểu đều tán thành với việc cần chuyển đổi sang phương thức quản lý cư trú mới và nhất trí quy định Luật sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2021.

Có ý kiến đề xuất cho phép người dân được tiếp tục sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp cho đến hết ngày 31/12/2022 để chứng minh thông tin về nơi cư trú.

Giải trình trước Quốc hội về vấn đề trên, Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh, cơ quan soạn thảo đã có lộ trình, quyết tâm và đề xuất triển khai ngay, không có quy định về chuyển tiếp khi Luật Cư trú sửa đổi có hiệu lực; theo đó sẽ bỏ phương thức quản lý qua Sổ hộ khẩu giấy từ ngày 01/7/2021.

Bộ trưởng Tô Lâm cũng cho biết, sổ hộ khẩu còn có rất nhiều điều khoản, quy định khác liên quan đi theo. Do đó, những quy định phương thức quản lý thay đổi, cả hệ thống phải thay đổi chứ không phải chỉ sổ hộ khẩu. Đồng thời, các quy định về triển khai căn cước công dân cũng có hiệu lực từ 01/7/2021.

Về một số nội dung khác như khái niệm thế nào là cư trú, tạm trú, lưu trú, theo Bộ trưởng Tô Lâm, điều này đã được quy định cụ thể trong luật. Mỗi người phải có nơi cư trú hợp pháp là thường trú coi như nơi ở chính thức, trong thời gian họ thường trú nơi này có quyền tạm trú ở nơi khác nhưng chỉ trong thời gian nhất định.

Về quy định thường trú thì không quy định diện tích tối thiểu bởi vì trên thực tế, có gia đình chỉ có 1 căn hộ vài chục m2 đã sinh sống nhiều đời tại căn hộ đó thì bố mẹ, con cái, cháu chắt nếu vẫn ở đó thì vẫn được đăng ký thường trú. Quy định 8 mét vuông mới được đăng ký thường trú chỉ áp dụng đối với người ở nhờ, ở thuê.

Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định,  dự án Luật Cư trú (sửa đổi) mang tính cải cách lớn, là thách thức trong quản lý cư trú nói riêng và quản lý cư dân nói chung. Nếu công tác quản lý cư trú tốt thì hàng năm sẽ không phải tổng điều tra dân số, nhà ở vì thông tin được quản lý theo hệ thống, góp phần giảm nhiều thủ tục hành chính.

Trên cơ sở tiện ích như vậy, Bộ trưởng Tô Lâm đề xuất Quốc hội xem xét sớm thông qua dự án Luật Cư trú (sửa đổi)  để Luật nhanh chóng đi vào cuộc sống.