Ngoài sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, nhà trường và xã hội, thì cha mẹ, người than lại chính là những người quan trọng nhất trong việc giúp các em phòng tránh nguy cơ bị xâm hại. Thế nhưng, nhiều bậc phụ huynh vẫn ngại ngùng khi nói chuyện giới tính với con cái họ bởi tâm lý e ngại. Và chính sự e dè của một số bậc phụ huynh khi không trang bị kiến thức cho con em mình đã khiến trẻ khép kín, không muốn chia sẻ và đi “lệch hướng” trong nhận thức.

Xâm hại hay quấy rối tình dục đều là những hành vi không thể tha thứ, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Khi ranh giới giữa hành vi dâm ô và thể hiện tình yêu thương là rất mong manh. Làm thế nào để bảo vệ con trước những hành vi xâm hại khi mà chính bố mẹ cũng e ngại khi nói đến vấn đề này?

Thời gian gần đây, những vụ việc xâm hại, quấy rối tình dục trẻ em ngày càng nhiều. Những hành vi này diễn ra ở nơi công cộng, tại trường học hay trong chính ngôi nhà của trẻ. Những hành vi này có thể được thực hiện dễ dàng phần lớn do trẻ chưa có nhiều kiến thức về phòng tránh xâm hại tình dục

Qua cuộc khảo sát mới đây tại một số trường học khi được hỏi theo con, thế nào là hành vi xâm hại, quấy rối trẻ em? Phần lớn trẻ em khi được hỏi chưa hiểu biết rõ về những hành vi xâm hại, quấy rối tình dục trẻ em và còn khá e ngại khi nhắc đến những vùng riêng tư trên cơ thể. Đây cũng chính là kẽ hở để kẻ xấu có thể lợi dụng để tránh tội. Hơn nữa, chính các bậc phụ huynh cũng chưa quan tâm lắm đến việc giáo dục cho con những kỹ năng này.

Nhiều học sinh cho biết: Ở nhà bố mẹ không nói với con về vấn đề đó, không phải bố mẹ ngại mà vì bố mẹ không thích nói thôi ạ. Hoặc cháu chỉ được học ở sách khoa học thôi chứ bố mẹ chưa nhắc ạ. Bố mẹ không hay dạy con nhưng con hay đọc sơ qua chuyện của các bạn và xem trên tivi.

Theo chị Vũ Thu Hương – chuyên gia giáo dục, Phó giám đốc trung tâm nghiên cứu quyền trẻ em, đã có nhiều năm tìm hiểu về xâm hại tình dục với trẻ em cho biết: Tình trạng bố mẹ không dạy con về giáo dục giới tính rất là phổ biến. Lí do là vì bố mẹ coi đó là những vấn đề nhạy cảm. Nếu dạy trẻ phòng tránh xâm hại thì trẻ phải có khoảng cách với mọi người nhưng bố mẹ thì không thích có khoảng cách với con và cũng không muốn con có khoảng cách với ông bà hoặc những người thân trong gia đình bởi vì họ cảm thấy như vậy là không phù hợp với văn hóa Việt Nam. Đôi khi các bố mẹ cũng nhầm tưởng rằng trẻ chỉ có thể bị xâm hại bởi người lạ nhưng điều đó không chính xác. Có 60% các vụ xâm hại đến từ người thân. Như vậy chũng ta bỏ qua rất nhiều đối tượng nguy hiểm có thể gây hại cho trẻ con.

Chúng tôi đã phát động rất nhiều buổi tuyên truyền về phòng tránh xâm hại nhưng hiệu quả đến nay vẫn chưa cao vì chính những người quan trọng nhất là bố mẹ lại chưa thực sự hưởng ứng.

Chị Lan Hương cho biết, chị đã đi đến rất nhiều tỉnh thành trên cả nước, làm các công tác tuyên truyền phòng tránh xâm hại tình dục cho trẻ. Ở những nơi vùng xa, nhận thức của các em về vấn đề này còn rất hạn chế.

Khi mà mình đi dạy ở 1 trưởng tiểu học huyện Sơn Động, nhà trường khẳng định ở địa phương không có trường hợp xâm hại nào xảy ra. Mình đưa ra 1 balo màu hồng rất xinh, mình nói là bạn nào cho cô động chạm vào bộ phận sinh dục cô sẽ tặng chiếc ba lô này cho bạn ấy.

Và các bạn lớp 3,2,1 giơ tay rất nhiều. Mình gọi 1 bạn lên và hỏi lại con có chắc chắn cho cô động chạm vào bướm của con để đổi lại chiếc ba lô này chứ, bạn ý sẵn sàng gật đầu. Mình hỏi là điều gì khiến con dám cho cô động chạm vào bộ phận sinh dục của con, bạn ý bảo đơn giản là con thích cái ba lô ấy. Đôi khi chỉ là món đồ các con thích, các con sẵn sàng đánh đổi sự an toàn của mình.

Ở các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, việc tiếp cận những nguồn thông tin về xâm hại tình dục còn khá hạn chế. Các em cũng không có nhiều kỹ năng để tự bảo vệ mình trước những tình huống xâm hại hay quấy rối. Vì thế, tình trạng xâm hại trẻ em tại Việt Nam những năm gần đây vẫn ở mức báo động.

Trước năm 2010, ở Việt Nam mỗi năm có 1.200 - 1.800 vụ xâm hại trẻ em. Sau năm 2010, con số này là 1.000 - 1.500 vụ mỗi năm và hiện đang ở mức khoảng 1.000 vụ mỗi năm. Xâm hại trẻ em là một loại hình phạm tội không mới, song nhận thức của xã hội nói chung và các bậc phụ huynh nói riêng về vấn đề này nhìn chung còn sơ sài.

Ít ai biết rằng chỉ 20 - 30% các vụ xâm hại trẻ em xuất phát từ người lạ. Trên 70% các vụ xâm hại trẻ em đến từ chính người thân trong gia đình và người quen.

Rào cản lớn nhất trong việc bảo vệ trẻ em khỏi bị xâm hại hiện nay lại chính là nhận thức về tầm quan trọng trong giáo dục giới tính của phụ huynh Việt Nam.

Ở những nơi công cộng, tình trạng trẻ em bị quấy rối đang xảy ra nhiều hơn. Bé Phan  – 11 tuổi trong 1 lần đi xe bus đã bị 1 người đàn ông lạ chạm vào vùng kín. Mẹ bé Phan cho biết, chị  bất ngờ, không nghĩ là giữa nơi đông người mà có người có hành vi khiếm nhã thế. Mình chỉ ôm con và nhìn người đấy, mình thấy anh ta cũng nhìn lại mình và cười. Mình không biết phải xử lý thế nào, chỉ có ôm con và nói là con đừng ra đấy nữa.

Khi mà kẻ xâm hại có thể là bất cứ ai, xuất hiện ở bất cứ đâu, thì không ai ngoài chính các em mới có thể tự bảo vệ mình tốt nhất. Muốn như vậy, bố mẹ phải luôn là người bạn đồng hành, trang bị cho các em những kỹ năng cần thiết về giới tính, phòng tránh xâm hại để không còn những vụ việc thương tâm nữa xảy ra./.